Yılın 11 ayını denizlerde sabırla ve özlemle geçiren gemi adamları 2008 yılında ellerinden alınan “Yıpranma Paylarını” geri istiyorlar. Konuyla ilgili açıklamada bulunan Tirebolu Civil Yalı Köy Derneği Başkanı ve Tirebolu Dernekler Federasyonu Genel Sekreteri Recep Karakoç yeni bir yasal düzenleme yapılmasını istiyor.
Giresun insanının % 90 ının gemi adamı olarak çalışıyor. Recep Karakoç; 1 Ekim 2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı yasa ile gemi adamlarının yıpranmaya bağlı erken emeklilik haklarının ellerinden alındığını ifade ediyor. İlgili yasayla denizcilik mesleğinin “risk taşıyan işler” kapsamından çıkartıldığını, 2012 yılında yapılan değişiklikle farklı meslekler yeniden kapsama alınırken gemi adamlarının kapsam dışı tutulduğunu belirterek; bunun mecliste bulunan armatör milletvekilleri tarafından yapıldığına işaret ediyor.
'YIPRANMA PAYINDAN YARARLANANLARIN SAYISI AZALTILDI'
Uzun yıllar gemicilik yapan ve sektörde çalışma koşullarıyla ilgili bilgi birikimine sahip olan Recep Karakoç yıpranma payıyla ilgili sorunu şöyle dile getiriyor: “ 1 Ekim 2008 tarihinden önce gemi adamlarına çalışma koşullarının ağırlığı bu çalışma koşullarının, psikolojilerinde ve bedenlerinde yarattığı yıpranmaya karşılık denizde çalıştıkları her yıl için sigortalılık sürelerine 90 gün ilave hizmet süresi veriliyordu. Erken emeklilik olarak ifade edilen bu süreye camiada yıpranma payı denilmekteydi. ”
DENİZ EMEKÇİLERİ HAK ETTİKLERİ YIPRANMA PAYINI ALAMIYOR
1 Ekim 2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı yasayla geçmiş yılların yıpranma payı uygulamasının iptal edildiğinin altını çizen Recep Karakoç bazı sektörel gerçeklere işaret ederek şöyle devam ediyor: “ Yeni düzenleme ile denizcilik mesleği risk taşıyan işler kapsamından çıkartılmış, bir başka deyişle yıpranma payından yararlananların kapsamı daraltılmış, ancak 2013 yılında yapılan başka bir değişiklikle kapsama farklı meslekler dahil edilmiştir. Deniz emekçilerinin hak ettikleri yıpranma payı iptal edilmiştir.”
Recep Karakoç gemi adamlarıyla ilgili şu tespitlerde bulunuyor: “Gece gündüz demeden, fırtına ve harikeyne aldırmadan yılın 11 ayını yurt dışında geçirmeye mahkûm; sıla ve yurt özlemi konusunda çelikleşmiş, statik elektriğin ve vibrasyonun durmadan vücuduna baskı kurduğu yüzer hapishaneyi işyeri edinmiş, uzun seferlerde kamara-oturma salonu- gemi güvertesi üçgeninden oluşan sınırlı bir mekanda uzun süre yaşamak zorunda kalan gemi personeli… Çok ortam değiştirmenin yarattığı bıkkınlık ve içe kapanma, gemi üzerinde sadece belli sayıda insan ile ilişki halinde bulunma, her türlü sosyal aktivitenin dışında kalma, deniz ve gemi ortamının içinde yıpranan ve ömürlerini, sağlıklarını, sosyalliklerini, ailelerini kaybettikleri halde bunun farkında olamayan insanlardır gemi adamı. ”
DENİZCİLERİN YIPRANMA PAYLARINI ALDILAR EMEKLİLERE VERDİLER
2008 de denizcilerin yıpranmalarını alıp milletvekillerine yıpranma payı ve kıyak emeklilik verildiğine işaret eden Recep Karakoç, yapılacak bir yasal düzenlemeyle denizcilere yıpranma paylarının işe başladıkları tarih itibariyle yeniden verilmesini talep ediyor. Recep Karakoç gemi adamlarının çalışma şartlarının 1954 den bu yana revize edilmediğine işaret ederek sözü 4 Aralık 2012 de yaşanan bir deniz kazasına getirdi “ 4 Aralık 2012 tarihinde Karadeniz'de SOS veren bir gemiye kurtarma operasyonu yapmak üzere Şile Limanı'ndan çıkış yaparken kötü hava koşulu sebebiyle taşlara vurarak hayatlarını kaybeden üç denizci kardeşimiz tüm dünyanın gözü önünde göz göre göre hayatlarını kaybettiler. Bu kazaya sebebiyet veren yöneticilerin kusurlu olup olmadıkları için soruşturma açılmasına izin verilmedi. Olay araştırılmadan kapanıp gitti.”
50 YAŞ ÜZERİNE İŞ VERİLMİYOR
50 yaşın üzerindeki deniz çalışanlarının iş bulamadığına dikkat çeken Recep Karakoç, Sayın Cumhurbaşkanının iş adamlarına yaptığı istihdam çağrısını armatörlere ve denizcilik şirketlerine de yapmasının bir zorunluluk olduğunu hatırlattı.
Uluslararası Denizcilik Örgütü IMO' ya göre denizciliğin en tehlikeli sektörlerden birisi olduğunu belirten Recep Karakoç sözü sektörde yaşanan bir başka gerçeğe getirerek “Gemi sahipleri ve yöneticileri 50 yaşın üzerindeki deniz çalışanlarına iş vermiyor. Bu yaşlardaki gemi adamları iş bulmakta çok ciddi sıkıntı çekmektedirler. İş bulma yaşı giderek 40 yaşına kadar indirilmeye başlamıştır” dedi.
Recep Karakoç STK olarak gemi adamlarının yıpranma paylarının geri verilmesi için ilgili kurum ve kuruluşlarla, siyasilerle ve milletvekilleriyle temaslarının sürdüğünü, taleplerini her fırsatta dile getirdiklerinin üstünde durarak; Karadeniz halkının % 90 ın, Marmara, Ege ve Akdeniz halkının çoğunluğu, coğrafi ve sosyal yönden gemi adamı olduğu bu insanlar adına uğraş verdiklerinin altını çiziyor. Gerekirse % 2 lik primin gemi adamları tarafından karşılanabileceğini söyleyen Tirebolu Civil Yalı Köy Derneği Başkanı ve TİRDEF Genel Sekreteri, gemi adamı Recep Karakoç bu konuda acilen yasal düzenleme yapılarak bu haklarının geri verilmesini istiyor.
DENİZ HABER AJANSI
