İMEAK Deniz Ticaret Odası (DTO) Nisan Ayı Olağan Meclis Toplantısı, İMEAK Deniz Ticaret Odası Meclis Başkanı Salih Zeki Çakır Başkanlığı’nda COVID-19 tedbirleri kapsamında fiziki katılım ile Büyük Kulüp Derneği’nde gerçekleştirildi.
İMEAK Deniz Ticaret Odası Meclis Başkanı Salih Zeki Çakır, meclisin açılışında "Sizlerle birlikte olmanın memnuniyetini dile getirmek istiyorum. Umarım, bundan sonraki bütün toplantılarımızı fiziki katılım sağlayarak gerçekleştiririz" dedi.
İMEAK Deniz Ticaret Odası'nın 3.3.2022 tarihli ve 48 sayılı toplantı zabıtları, 2022 Şubat ayı mizanı görüşüldü ve oy birliğiyle onaylandı.
İMEAK Deniz Ticaret Odası Yönetim Kurulu'nun Mart ayı faaliyetleri sunumunun ardından İMEAK Deniz Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Kıran, bir konuşma yaptı.
Kıran, yaptığı konuşmada iki yılı aşkın süredir insan ve toplum hayatına, ekonomi ve ticaret alanına olumsuz etki eden COVID-19’u tam defettik diye sevinirken Karadeniz’de çok iyi komşuluk ilişkileri sürdürdüğümüz, dış ticaret ortaklarımız Rusya ve Ukrayna arasındaki savaş çıktığını kaydetti.
Türkiye’nin iki ülke arasındaki savaşı sona erdirmek için yoğun gayret sarf ettiğini kaydeden Tamer Kıran, “Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın, her iki ülkenin lideriyle devamlı temasta bulunarak barışın tesisi için harcadığı yoğun çabayı takdirle izliyoruz. Ülkemizin, Mart ayı içinde biri Antalya diğer İstanbul’da olmak üzere taraflar arasındaki barış müzakerelerine ev sahipliği yapması bu çabaların en somut göstergesi olarak dikkat çekiyor. İstanbul’da yapılan son toplantıda barış rüzgarlarının esmesi geleceğe yönelik umutlarımızı artırdı. İnşallah dünyanın sükunete ihtiyaç duyduğu bir zamanda aklıselim galip gelir, bu savaş bir an önce biter, Karadeniz’de barış ve istikrarı bir an önce yeniden tesis etmek mümkün olur.” diye konuştu.
Savaşın denizcilik sektörünü olumsuz etkilediğini belirten Kıran, bu sorunları Ukrayna limanlarında mahsur kalan Türk sahipli gemiler ve personeli, Ukrayna kıyılarına yerleştirilen ve yerlerinden kopan mayınların deniz trafiğinde yarattığı güvenlik tehdidi, bölge ile ticaretini devam ettirmek niyetinde olan veya bölgede mahsur kalmış gemilere yönelik fahiş sigorta teminatları ve Rusya’ya yönelik ABD, Birleşik Krallık, Avrupa Birliği tarafından açıklanan tedbir, yaptırım kararları ve kısıtlamalar ile bölgede ticaret yapmanın her geçen gün zorlaşması olarak sıraladı.
Ukrayna’nın muhtelif limanlarındaki Türk gemi sahipleri ve işletenleri kontrolündeki gemi sayısı 22 iken, limanlarımızda Rusya Federasyonu bayraklı gemilerin sayısının hatırı sayılır ölçüde arttığına dikkat çeken Kıran, “Karadeniz’deki durum nedeniyle Türk sahipli gemi filomuzun bölgedeki ticari faaliyetlerinden çekilme düşüncesinde olduğu görülmektedir. Bu durum, öncelikle güvenlik endişesi, sigorta teminatları ve son olarak gemi sahibi veya işleticisi Türk firmalarının gelebilecek yaptırımlardan duyduğu çekincelerden kaynaklanmaktadır.” dedi.
Oda olarak ilgili tüm Bakanlıklarımızla yakın iş birliği içerisinde bölgedeki deniz ticaretinin güvenli bir şekilde devamlılığının sağlanması amacıyla temaslarda bulunmaya devam ettiklerini belirten Kıran, bölgede faaliyet gösterecek Türk sahipli filomuzun güvenliğinin sağlanması ve sigorta teminatı sorunlarının çözülmesiyle tekrar deniz ticari faaliyetlerinin kontrolünün ele alınmasını sağlayabilmeyi hedeflediklerini bildirdi.
Tamer Kıran, şunları söyledi:
“Bunun için; Ukrayna limanlarında mahsur kalmış olan Türk Sahipli gemilerimiz ve gemilerimizdeki 83’ü Türk vatandaşı toplam 174 deniz çalışanına yönelik bir deniz koridoru oluşturularak savaş bölgesinden güvenli bir şekilde çıkışları gerçekleştirilmelidir. Karadeniz’de tespit edilen ve tehdit yaratan mayın ve benzeri unsurlar arındırılmalı, deniz ticareti güvenliğinin sağlanması için Türkiye karasularında güvenli gemi geçiş koridoru oluşturulmalıdır. Kerç Boğazından geçen Türk sahipli gemileri, Rusya Federasyonu’nun kontrol gerekçesiyle bekletmesi ve mağduriyet yaşatması sona erdirilmelidir. Romanya, Bulgaristan, Gürcistan limanları ile Karadeniz’de bulunan limanlarımıza yönelik deniz ticaretinin de güvenli bir şekilde sürdürülmesi için tedbirler alınmalıdır.”
Tüm bu hususlarda Dışişleri Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı nezdinde iş birliklerinin devam ettiğini belirten Kıran, “Bakanlıklarımızın, sorunların çözümüne yönelik gösterdikleri takdire şayan gayrete bizzat tanıklık ederken, İdaremiz yetkililerine teşekkürlerimi ifade etmek istiyorum.” dedi.
DENİZCİLİK PİYASALARI
Tamer Kıran, denizcilik piyasalarında Şubat ayındaki genelde pozitif gelişmelerin ardından, Mart ayında Baltık Kuru Yük Endeksi’nin %12,3 düşüşle 2069, Tanker Endeksi BDTI (Baltic Dirty Tanker Index) %11,7 düşüşle 1279 ve Drewry Konteyner Endeksi %12 azalarak 8152 olduğunu kaydetti.
Global gemi filosunun, 2022 Mart ayının sonunda yıllık bazda %2,7 artarak 2,2 milyar DWT’a ulaştığını belirten Tamer Kıran, toplam filo içinde Kuru Yük Gemi filosunun 952,2 milyon DWT, Konteynerin 295,3 milyon DWT (TEU bazında 24,9 milyon TEU) ve toplam Tankerin 656,3 milyon DWT olduğunu söyledi.
Enflasyonun potansiyel etkilerine ağırlıklı olarak odaklanan makroekonomik görünümle birlikte, denizcilik sektöründeki dikkatin çoğu, emtia fiyatları ve deniz kaynaklı talep üzerindeki olası etkilere odaklandığını belirten Tamer Kıran, “Bununla birlikte, yeni inşa fiyatlarının neredeyse yirmi yıldır en keskin artışı görmesiyle birlikte gemi inşa sektöründe de enflasyonist eğilimler çok belirgin oldu. Yeni Gemi İnşaat Fiyat Endeksi Mart sonu itibarıyla 156,17 puan ile yıllık dolar bazlı olarak 25 puan artarak Haziran 2009'dan bu yana en yüksek seviyesine ulaştı.” dedi.
SEKTÖREL KONULAR
Mart ayında özellikle deniz turizmi ile iştigal eden üyelerimizi çok yakından ilgilendiren bir gelişmenin de Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca, Göcek koylarına tekne bağlama amaçlı mapa ve şamandıra sistemleri yatırım ve işletme ihaleleri olduğunu belirten Tamer Kıran, henüz karar bağlanmayan ihalelerdeki yüksek fiyatların karşılığında verilecek hizmetlerin çok yüksek bedellere çıkacağının aşikâr olması nedeniyle kamu yararının ortadan kalkacağı endişesini taşıdıklarını söyledi.
Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığına müteaddit defalar giderek endişelerini dile getirdiklerini anlatan Kıran, “Bu işin yerel yönetimler ve bu bölgede geçimini sağlayanlarla birlikte STK’ların da içinde olduğu bir yapıyla tek elden yürütülmesinin doğru olacağı yönündeki görüşümüzü paylaştık. Süreci dikkatle takip ediyor, yeni bir düzenleme ile kamunun yararına olacak bir sonucun oluşmasını temenni ediyoruz.” dedi.
Dikkatle takip ettikleri bir diğer konunun da Marmara Denizi’nin Özel Çevre Koruma Bölgesi (ÖÇK) ilan edilmesi hususu olduğunu belirten Tamer Kıran, limanların, Tuzla ve Yalova’da yerleşik tersaneler ve bunlarla ilgili gemi inşa sanayinin, balıkçı barınakları, marinalar hatta ve hattı Marmara denizi ve kıyı kenar çizgisi içinde kalan tüm yapıların bundan sonra bu kanun kapsamına girmiş bulunduğuna dikkat çekti.
Kıran, “Burada amacı çok aşan bir uygulama ile karşı karşıya olduğumuzu söyleyebilirim. Tabiat Varlıkları Koruma Genel Müdürlüğünün mevcut yapısıyla böylesine yoğun bir iş yükünün altından nasıl çıkacağı da ayrı bir soru işaretidir. Konuyu, önemine binaen 29 Mart’ta yaptığımız İstanbul Odalar ve borsa Ortak Toplantısında da gündeme getirerek, diğer sektörlerin de dikkatlerine sunduk. Bundan sonra daha sık duymaya başlayacağımızı düşündüğüm bu önemli konunun, bilimsel taraftan ayrılmadan hassas ve dikkatli bir şekilde takipçisi olmaya devam edeceğimizi tekrarlamak isterim.” diye konuştu.
Sektörle ilgili güzel haberleri de paylaşmak istediğini belirten Kıran, 7 Nisan tarihli Resmi gazetede yayımlanan “Bazı Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi” ile sektörü yakından ilgilendiren müspet değişiklikler olduğunu, Odamız tarafından değişiklikler hakkında bilgilendirmelerin yapılacağını kaydetti. Kıran, Odamızca, Denizyolu Toplu Yolcu Taşımacılığında Ücretsiz Seyahat Yapılması Kapsamında Gelir Desteğinin arttırılmasına ilişkin yapılan girişimler neticesinde denizyolu toplu yolcu taşımacılığında ücretsiz seyahat kapsamında her bir gemi başına verilecek aylık gelir desteğinin 1000 TL’den, 1500 TL’ye çıkartıldığını sözlerine ekledi.
23 Nisan’da Türkiye Büyük Millet Meclisimizin kuruluşunun 102. yılı ile Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’nın kutlanacağını belirten Tamer Kıran, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin ilk Başkanı Gazi Mustafa Kemal Atatürk ile tüm şehit ve gazileri rahmet ve minnetle yad etti, çocukların bayramını kutluyorum.
Ramazan ayı ve içinde idrak edilecek Kadir gecesini kutlayan Tamer Kıran, mübarek gün ve gecelerin kalplerimize huzur, işlerimize bereket, ailemize, ülkemize ve İslâm âlemine hayırlar getirmesini, dualarımızın kabul olmasını diledi.
Tamer Kıran, akabinde kutlanacak Ramazan Bayramı’nın da milletimize, insanlarımıza mutluluk ve huzur getirmesini, sağlık ve afiyet içinde nice bayramlara erişilmesini temenni etti.
RUSYA-UKRAYNA KRİZİNİN DÜNYA SİYASİ SİSTEMİNE VE DENİZCİLİĞE ETKİSİ
İstanbul Aydın Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Ragıp Kutay Karaca, Rusya-Ukrayna Krizinin Dünya Siyasi Sistemine ve Denizciliğe Etkisi isimli sunumu gerçekleştirdi.
Karaca, yaptığı sunumda “Rusya-Ukrayna krizinde şöyle bir soru işareti ile başlamalıyız. Amerika bu savaşın bitmesini ister mi?” sorusunu sorarak krizi Çin, ABD, Avrupa Birliği, Türkiye başlıkları altında değerlendirerek şu konuşmayı yaptı:
“ÇİN: Çin ile Rusya arasında çok ciddi bir fark var. Çin, dünya adına teknolojiye ayak uydurmuş bir ülke. Dünya’nın en büyük teknoloji yatırımı Çin. Çin, bu bu ekonomik yalnızlıkla Rusya’yı arkada bırakacak. Bu yaptırımlar, Rusya’ya çok fazla zarar verecek. Savaşın uzaması ve savaş maliyetlerinin artması, çok büyük sorunlara gebe. Bu maliyet, karşılanabilir bir maliyet değil. Bunu ABD dahil hiçbir büyük güç karşılayamaz. Rus askeri kaybı sayısı oldukça yüksek. Enerjinin hâlen en önemli ülkesi, Rusya’dır. Avrupa, alternatif enerji kaynaklarına çok fazla para harcayacak. Bu da ülkemiz adına çok büyük bir şans. NATO’nun genişleme hamlesi şimdilik durağan sürece girdi. Çin, siyasi baskında altında tutulmak istenecek. Pandemi sonrası, Çin’de batı yatırımlarında çok büyük bir düşüş var. Kuşak-Yol girişimi bu krizden çok kötü etkilendi. Enerji fiyatları, sigorta fiyatları deniz lojistiğinde Çin için sorunlar getirecek.
ABD: ABD, Avrupa üzerinde kaybettiği lider etkisini tekrar kazandı. ABD, rakiplerinin enerjilerine tüketecek politikalar izliyor. Pragmatik düşünmemiz gerektiğini düşünürsek; NATO’ya karşı kendimizi korumak için NATO’nun içerisinde olmamız çok önemli. Savaşın uzaması, Ukrayna üzerinden bu savaşı sürdürebilir mi? Bu soru çok önemli. ABD, bizim Türkiye olarak başımıza inanılmaz sorunlar çıkardı. ABD’nin geleneksel düşmanı Rusya’dır. Biden hükümeti bunu çok net açıkladı. Ruslar diplomasi sağlasa bile saldırgan tutumunu değiştiremez. Rus enerjisine karşı, Alman teknolojisi ve üretimi çıktı. Rusya’da en çok yatırımı olan ülke Almanya idi. Rusya, Almanya’yı kaybetti.
AVRUPA BİRLİĞİ: Avrupa Birliği ülkeleri; enerji, hububat vs. Rusya’dan alıyordu. Bu durumda, Rusya’dan enerji bağımlılığını giderecek projelerin önünü açabilir.
TÜRKİYE: Türkiye, denge politikasını dış politikasına çok iyi yansıttı. Bu süreç, uzarsa durum aynı olmayabilir. Bu baskıyı kontrol altında tutmalıyız. Üç deniz ile çevriliyiz. Her denizimiz de bir sorun var. Karadeniz’de rahat bir durumdaydık. Orada da bir kriz oluştu. Bu durumda; her tarafımız sorunlar ile çevrili hâle geldi. Bu süreçte ekonomiyi çok kötü etkiler. Savaşın uzaması sorunların büyümesi ile doğru orantılı olacak diye düşünüyorum.”
Prof. Dr. Ragıp Kutay Karaca'nın sunumunun ardından İMEAK Deniz Ticaret Odası Meclis Başkanı ve İMEAK Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Kıran tarafından kendisine plaket takdim edildi.
Toplantı; Şube Başkanları, Meslek Komite Başkanları ve Meclis üyelerinin bölgesel görüş, soru ve önerileri ile ilgili açıklamalarından sonra, İMEAK Deniz Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Kıran'ın mevcut konularda yapılan çalışmalar hakkında bilgi vermesiyle sona erdi.
İFTAR YEMEĞİ YAPILDI
Meclis toplantısının ardından aynı yerde İMEAK Deniz Ticaret Odası, Türk Armatörler Birliği ve S.S. Gemi Armatörleri Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi tarafından düzenlenen geleneksel iftar yemeği gerçekleştirildi.
DENİZ HABER AJANSI
