Rus oligarklar da, yaptırımlardan dolayı başka ülkelerde barındıramadığı lüks yatlarını Türkiye’ye kaçırıyor.
Rusya’nın Ukrayna’yı 24 Şubat’ta işgale girişmesiyle başlayan savaş devam ediyor. Batılı devletler, Rusya’ya, oligarklara ve kurumlara neredeyse tüm alanlarda yaptırım uyguluyor. Yaptırım çeşitlerinden biri de seyahat yasağı. Örneğin Ruslara ait yatlar, yabancı ülkelerin sularına giremiyor, yaptırımların başladığı vakitte yabancı ülkelerde bulunan süper yatlara da el konmuştu. Ruslar, bu şartlarda yatlarını Türkiye’ye demirliyor. Türkiye, enerji ihtiyacından ve Rusya’yla olan sanayi anlaşmalarından dolayı Batı’nın yaptırımlarına katılmıyor.
New York Times (NYT), ‘Rus yatları Türkiye’de güvenli liman buluyor, Washington’da endişeler artırıyor’ başlıklı haberinde, Batılı devletler tarafından yaptırıma uğrayan Rus oligark ve kurumların yatlarını araştırdı. Araştırmaya göre, son aylarda, Rus oligark ve kurumlarla bağlantılı en az 32 yat Türkiye’ye demirledi. Aynı araştırmaya göre, 20 Ekim’de 13 yat Türk karasularındaydı.
Marinalara demirleyen yatlar, bölgenin ekonomisini canlandırıyor. Yatlar yemek, elektrik, su ve yakıt ikmal ediyor. Örneğin Abramovic’in ünlü yatı Eclipse nisanda, Marmaris’te toplamda 1,66 milyon dolarlık yakıt ikmal etti.
Yaptırımların delinmesi endişesi
Yatların Türkiye’de demirlemesi Batı’da bir endişeyi tetikliyor: Rusya’nın Türkiye aracılığıyla yaptırımdan kaçması.
Batı, yaptırımlara katılmayan Türkiye’yi, Rusya’nın yaptırımları delmemesine yönelik uzun süredir uyarıyor. Örneğin son olarak, Türk bankaları, Rus turistlerin Türkiye’de kolayca ödeme yapmasını sağlayan ve Batı’nın ‘Ruslar bu sayede yaptırımdan kaçıyor’ dediği ‘Mir’ sisteminden, ABD’nin yaptırım ‘tehdidinden’ sonra çıkmıştı.
Aynı ‘endişe’ yatlar konusunda da geçerli.
NYT’ye konuşan yaptırımlarla ilgili görevli eski bir ABD’li yetkili, ABD’nin, yatlar Türk karasularında olsa bile yatlara ve oligarklara yaptırım uygulamak için gerekli araçlara sahip olduğunu söyledi. Bunlardan biri, yatların bulunduğu marinalara ve yatlara hizmet veren şirketlere yaptırım uygulanması. ABD’li yetkili, bunun yapılması durumunda ABD’lilere ait yatların da etkileneceğini ve başka yere gitmek zorunda kalacağını da ekliyor.
Mektup üstüne ziyaret
ABD Hazine Bakanlığı, Rusya’yla ilişkilerde Türkiye’ye ‘yaptırım sopası’ gösteren bir mektup göndermiş, sonra da ABD’li yetkililer yüz yüze görüşmelerle uyarılarını yinelemişti.
Financial Times gazetesi de üç kez, ABD ve Avrupa Birliği’nin, uygulanan yaptırımların delinmesi konusunda Türkiye’nin Rusya’ya yardım ettiği gerekçesiyle yaptırım uygulayacağını yazmıştı. (Diken)
DENİZ HABER AJANSI