Yılda; yaklaşık 5 bin geminin giriş çıkış yaptığı, yaklaşık 42 milyon ton yükün elleçlendiği, 6 milyar dolar ihracatın gerçekleştiği Aliağa Limanlarını ve sorunlarını yetkili bir ağızdan dinledik. Aliağa Liman Başkanı Behlül Karataş ile kısa bir söyleşi yaptık.
Liman Başkanı Behlül Karataş, Yenifoça Fevziçakmak Burnundan, Dikili Denizköy’e kadar olan Çandarlı Körfezi’nin tamamının Aliağa Liman Başkanlığı’nın sorumluluk sahası içerisinde olduğunu belirtiyor. Deniz trafiğinin yoğun bir şekilde yaşandığı bu bölgede büyük tonajlı gemilerin yanaşabildiği 13 iskele bulunmakta. Son yıllarda ortalama yılda 5 bin civarında geminin giriş çıkış yaptığını belirten Behlül Karataş, “Ülkemiz geneline baktığımızda Aliağa’nın deniz taşımacılığındaki potansiyeli gün geçtikçe artıyor. Şu an 13 iskelede yükleme boşaltma yayılabiliyor. Bunların yanı sıra SOCAR yeni liman inşaatına başlıyor, proje halinde olan bir kaç tane daha liman var. Mevcut iskeleler, boyunu ve derinliğini büyütmek için yatırımlar yapıyor. Tabi burada amaç ne? Yükü daha büyük gemi getirip, navlun maliyetini düşürmek. Aliağa ile ilgili rakamlar verecek olursak; 2014 yılı içerisinde çoğunluğu petrol ürünleri olmak üzere Aliağa’daki iskelelere 4 bin 819 gemi geldi. Bunlar 42 milyar 261 milyon ton yükü getirip, götürmüşler. Bu yılın ilk yarısında da rakamlar neredeyse bunların yarısı kadardır diyebilirim. Bu rakamlar neredeyse Türkiye limanlarında elleçlenen yükün tamamının yüzde 11’ine tekabül ediyor. İzmir 5 yıl önce 1 milyon 250 TEU konteynır taşımacılığı yapıyordu. Bugün bunun 650 bin TEU’su Aliağa’ya kaydı. Çandarlı Limanının yapımı gerçekleşirse yılda 1 milyon TEU’luk bir artış beklemekteyiz. Diyebiliriz ki Aliağa bir enerji limanı”
Birazda gemi sökümden bahsetsek?
“Türkiye’de tek gemi sökümün yapıldığı yer Aliağa’dır. Buraya gelen tüm gemilerin denizcilik ile ilgili her türlü iş ve işlemleri başkanlığım tarafından yürütülmektedir. Buraya gelen gemilerin sayısında düşüş olmuş gibi görülse de, tonajda büyük gemiler gelmekte. 2014 yılı verilerine göre 210 gemi sökülmüş. Tonaj olarak baktığımızda ise 700 bin ton”
Liman Başkanlığı ne yapar?
Aliağa Liman Başkanlığı’nın Yeni Foça’dan Dikili Denizköy’e kadar olan Çandarlı bölgesindeki tüm iskelelere gelen gemilerin yani tüm deniz taşıtlarının; demirleme sahalarını belirler, idari sahası içerisindeki gemilerin veya deniz araçlarının seyir, demirleme veya kıyı tesislerine yanaşma, bağlama veya ayrılmalarında uyulacak kurallar ile her türlü yük ve yolcunun tahmil ve tahliye yöntemlerini, yer ve zamanlarını, gemilerin veya deniz araçlarının bildirimlerini, kılavuzluk ve römorkörcülük ile ilgili gereklilikler ile idari sahadaki seyir, can, mal, çevre güvenliği ve emniyeti ile disiplinin sağlanmasına ilişkin gereklilikleri ve diğer ilgili hususları düzenler”
LİMAN DEVLETİ DENETİMİ
Denize kıyısı bulunan ülkelerle yapılmış Memorandum (MEU) olan anlaşmalar kapsamında denetim hizmeti de yaptıklarını belirten Başkan Karataş, “Ülke olarak İstanbul’dan kuzeyi Karadeniz MEU’ya İstanbul’dan güneyi olarak da Akdeniz Memorandumuna dahiliz. Bu kapsamda bölgemize gelen tüm gemilerde denetim gerçekleştiriyoruz. Bu gemilerin denetimi sırasında; 1 uzun yol kaptanı, 1 gemi makina mühendisi, 1 de gemi inşa mühendisi görev alıyor. Bu arkadaşlarımız nasıl bir araç muayene ediliyor gibi geminin A’dan Z’ye kadar her şeyini kontrol etmekle yetkililer. Yaptığımız denetimlerde bugüne kadar 10 gemiyi bakıma gönderdik, 2 gemiyi de hurdaya ayırdık. Geçtiğimiz yıl yaptığımız denetimlerde 1 trilyon lira ceza kestik”
SORUNLARINIZA GELİNCE
Liman Başkanı Karataş en çok icralık gemilerden dert yanıyor. Başkanlıklarının sorumluk sahasında 12 tane geminin icra nedeniyle bağlı olduğunu belirten Karataş, “Türk Ticaret Kanunu’na göre bir geminin bağlanabilmesi için Tür karasularına girmiş ve demir atmış olması gerekir. Ancak bu durumda icra mahkemesinin kararını icra memurları yürürlüğe koyarak icra işlemi yapabilir. Şu an sorumluluk sahamız içerisinde icra tarafından bağlanmış 12 tane gemi var. Bunların bazıları 3 yıl, bazıları 4 yıldır Çandarlı Körfezi’nde bağlı. Bağlandığı ilk günlerde personeli oluyor, ışıkları yanıyor. Ama zaman geçtikçe personel terk ediyor, ışıkları yanmıyor geceleri her an bir geminin çarpmasına neden olabiliyor. Kuvvetli fırtınada çapa kurtulabiliyor ve denizde başıboş serseri bir mayın gibi oluyor” diyerek, bölgenin en büyük sorunlarından birisinin de zaman zaman gemilerde meydana gelen arızaların giderilmesi için bir çek yeri veya onarım alanın mutlaka yapılması gerektiğini sözlerine ekledi.
Deniz Haber Ajansı