Dördüncü Çin-Orta ve Doğu Avrupa Zirvesi 24 Kasım’da Suzhou kentinde yapıldı. Çin Başbakanı Li Keqiang, Orta Doğu Avrupa’da yer alan 16 ülkenin liderleriyle birlikte zirveye katıldı. Li Keqiang zirvede Çin ve Orta Doğu Avrupa işbirliğinin genel çerçevesi hakkında öneride bulundu. Çin ve 16 ülkenin liman işbirliğini güçlendirmeleri gerektiğine dikkat çeken Li, yatırım ve finansman konusunda yeni işbirliğine gidilerek, çok uluslu finansman şirketinin kurulması çağrısında bulundu.

Li Keqiang, Çin-Orta Doğu Avrupa arasındaki işbirliğini hızla ilerleyen bir trene benzeterek şunları kaydetti:

“Geçen 3 yıl içinde harcanan çabalar sayesinde Orta Doğu Avrupa’da yer alan 16 ülke ve Çin arasındaki işbirliği, rayda hızla ilerleyen bir tren gibi gelişerek yol alıyor. Varşova’dan Bükreş’e, Belgrade’den Suzhou’ya kadar aramızda devam eden işbirliği gittikçe derinleşiyor.“

Son zirveyle birlikte, Çin-Orta Doğu Avrupa Zirvesi ilk kez Çin’de yapılmış olacak. Zirvenin ana teması, “Yeni başlangıç, yeni işbirliği ve yeni beklentiler” olarak belirlendi. Li Keqiang zirvede yaptığı konuşmada, Çin-Orta Doğu Avrupa işbirliğinin ana hedefini açıkladı. Buna göre, 16 ülke ve Çin arasında dışa açık, hoşgörülü, çifte kazanç temeline dayanan yeni tip ortaklık oluşturulacak. Buna paralel olarak, 6 önemli alanda işbirliği derinleştirilecek. Zirvede ayrıca, Çin-Orta Doğu Avrupa işbirliğinin orta vadeli planı yayımlandı. Li Keqiang bu konuda şunları kaydetti:

“Son zirveyle Çin-Orta Doğu Avrupa işbirliğinin önümüzdeki 5 yılı kapsayan orta vadeli planı onaylandı. Bu, aramızdaki işbirliğinin kısa vadeli olmadığını kanıtladı. Çin tarafı, 6 önemli alanda işbirliğini ortaya koydu. Önümüzdeki 5 yıl içinde daha sıkı bir ortaklık kuracağız. “

Kapsamlı bağlantı ve endüstriyel işbirliği, Çin-Orta Doğu Avrupa işbirliğinin öncelikleri arasında yer aldı. Zirve süresince, Çin, Sırbistan ve Macaristan demiryolu hattının inşası konusunda işbirliği belgesi imzalandı. Bu projenin inşası, yıl sonunda başlatılması bekleniyor. Bunun yanı sıra, Başbakan Li Keqiang, liman işbirliğinin güçlendirilmesi önerisinde bulundu. Li şöyle kaydetti:

“Çin, Orta ve Doğu Avrupa ülkeleriyle Baltık denizi, Karadeniz ve Adriyatik denizini kapsayan bölgede bağlantıyı güçlendirmeye hazır. Özellikle liman inşası arttırılmalı. Çin, liman donanımları ve teknolojileri açısından ileri seviyede, bu nedenle Orta ve Doğu Avrupa’da limanlarında yatırımı yoğunlaştırmak istiyor. “

Geçen 3 yıl içinde Çin ile Orta Doğu Avrupa ülkeleri arasındaki altyapı işbirliği hızla gelişiyor. Ancak bu konuda finansman sıkıntısı da var. Çin hükümeti son zirvede sıkıntının giderilmesi için öneride bulundu. Buna göre, Çin ve Orta Doğu Avrupa ülkeleri arasında çok uluslu finansman şirketi kurulmalı. Bir yandan, Çin Avrupa Kalkınma Bankası’na taraf olacak, öbür yandan da AB’nin tanıdığı modellerle Çin ve Orta Doğu Avrupa işbirliği projelerine destek sağlayacak.

Çin, ticari bankaların işleyiş modelleriyle Orta Doğu Avrupa ülkelerinin gereksinimlerini karşılayacak. Zirvede ayrıca, ticaret, tarım ve kültür gibi alanlarda işbirliğinin derinleştirilmesi kararlaştırıldı. 2016 yılı Çin-Orta Doğu Avrupa değişim yılı olarak açıklandı.

Çin Başbakanı Li Keqiang’ın işbirliği önerisi, zirveye katılan liderler tarafından olumlu karşılandı. Letonya Başbakanı Laimdota Straujuma bu konuda şunları kaydetti:

“Ben, Çin tarafının üç deniz arasındaki liman işbirliği önerisini destekliyorum. Bu önemli bir öneri. Letonya önerinin gerçeğe dönüşeceğine inanıyor ve bu süreci büyük beklentiyle takip ediyor. Aynı zamanda Letonya, Çin-Orta Doğu Avrupa lojistik işbirliğinin merkezi konumundaki ülkesi olmasını istiyor. “

Deniz Haber Ajansı