Çin Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, Çin lideri, görüşmede, “Güney Çin Denizi” ifadesi kullanmadan iki ülkenin deniz ihtilaflarını istişare yoluyla çözmesi, bölgede istikrara katkı sağlayan güçler olarak birlikte çalışması gerektiğini vurguladı.
Şi, iki ülkenin iyi komşuluk ilişkileri ile birbirine destek olması gerektiğini belirterek, “Çin, ortaklaşa petrol ve doğalgaz arama konusundaki görüşmelerin devam etmesini ve ihtilaflı olmayan bölgelerde ortak projelerin geliştirilmesini arzu ediyor.” dedi.
Filipinler liderinin Pekin’deki temaslarında iki ülkenin altyapı, finans ve elektronik ticaret alanlarında işbirliği anlaşmalarına imza attığı bildirildi.
Marcos, haziranda göreve başlamasından bu yana ilk kez Çin’i ziyaret etti. İki ülke liderleri, Kasım 2022’de Tayland’ın başkenti Bangkok’da düzenlenen Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği Örgütü (APEC) Zirvesi’nin marjında yüz yüze görüşmüştü.
İki ülkenin Güney Çin Denizi’ndeki ada ve resifler konusundaki egemenlik ihtilafı, uzun süredir ikili ilişkilerin gelişmesine engel oluyordu. Ziyaretin ardından yapılan açıklamada her ne kadar ihtilaf konularına değinilmese de yorumcular, Pekin’in egemenlik ihtilafları nedeniyle güvenlik alanında giderek ABD’ye yaklaşan Filipinler ile ilişkilerini gerilimden arındırmak istediği değerlendirmesini yapıyor.
Güney Çin Denizi Anlaşmazlığı
Çin, ilk kez 1947’de yayımlanan, “Dokuz Çizgi Hattı” adı verilen haritayla Güney Çin Denizi’nin yüzde 80’inde egemenlik iddiasında bulunuyor. Deniz altı kaynakları açısından zengin bölgedeki hak iddiaları başta Filipinler olmak üzere Vietnam, Brunei ve Malezya gibi kıyı komşusu ülkelerle egemenlik ihtilafına yol açıyor.
Pekin’in ihtilaflı bölgede inşa ettiği yapay adaları askeri üsler kurarak silahlandırması da ABD ve bölge ülkeleriyle gerginliğe yol açıyor.
Uluslararası kamuoyunda “Paracel” ve “Spratly” olarak bilinen takımadalar, Vietnam tarafından “Hoang Sa” ve “Truong Sa”, Çin tarafından ise “Şişa” ve “Nanşa” olarak adlandırılıyor.
Lahey’deki Birleşmiş Milletler Daimi Uluslararası Tahkim Mahkemesi, 2016’da Filipinler’in başvurusuyla verdiği kararda, Çin’in, Güney Çin Denizi’nde tek taraflı egemenlik taleplerinin yasal olmadığına karar vermişti.
DENİZ HABER AJANSI
