İlk yıllarda bir buçuk saat havada kalan her fabrika ve gemiye ceza kesen deniz hava uçakları, artık çoğunlukla caydırıcılık için uçuyor. Körfez sahillerimiz artık bilinçli olarak kirletilmezken zaman zaman rastlanılan kirlilik ise alg patlaması yani denizdeki mikroorganizmaların aşırı çoğalması ve lodosla Marmara Denizi’nden gelen kirlilik.
Büyükşehir Belediyesi her fırsatta ‘Denizimiz temiz’ sloganının içeriğini doldurmak için bu kez de biz Büyükşehir Belediyesi’ne ait deniz uçaklarına bindik ve yerinde gördük. Körfez sahiline yukarıdan baktığınızda denizin içini görebiliyorsunuz. Masmavi Körfez’in kıyılarında fabrikalar açıklarda yük gemileri ve Körfez Geçiş Köprüsü’nün son hali Körfez’in güzelliğini bir kez daha göz önüne seriyor. Ayda ortalama 50 saat uçarak Körfez’i denetleyen Büyükşehir Belediyesi’nin deniz hava uçakları, İzmit Körfezi’nin tamamını 1 saatte geziyor. Kocaeli Büyükşehir Belediyesi tarafından 2007 yılından bu yana hizmet veren deniz uçakları, havadan her türlü çere kirliliğini tespit etmek için (deniz, liman, hava, deniz taşıtları, fabrikalar) her an hazır bekliyor
9 YILDA 395 DENİZ TAŞITINA CEZA KESİLDİ
Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanlığı ekipleri, deniz kirliliğine sebep oldukları gerekçesiyle 2006 yılından buyana 395 deniz taşıtına 11 milyon 981 bin 658 TL tutarında para cezası kesti. Havadan ve denizden yapılan denetim ve uygulanan cezalar sayesinde denizi kirleten gemilerin sayısında önemli miktarda düşüş yaşandı. Yılda ortalama 10 bin geminin giriş yaptığı Körfezde 2006 yılında 85 olan ceza uygulanan gemi sayısı 2014 yılında 14’e kadar geriledi. Katı ve sıvı atıkların temizlenmesi amacıyla 3 adet deniz süpürgesiyle temizlik çalışmaları da yapılıyor. Bunun yanı sıra, geçtiğimiz yıl İzmit Körfezi’ne dökülen derelere kurulan bariyer uygulamasıyla 33 ton katı atığın denize ulaşması da engellendi.
3 PİLOT GÖREV YAPIYOR
Gemi ve deniz araçları kirliliğinin tespitinden sorumlu olan uçaklar, fabrika, orman vb. kirliliklerde ise ilgili birime fotoğraf ve kamera çekimi yapıp haber veriyor. Bunun yanı sıra orman yangınları, illegal balık avlama, rama kurtarma, deniz kazası gibi birçok arama kurtarma çalışmalarından görev alıyor. Deniz uçakları daha çok İzmit Körfezi sınırları içerisinde uçarken olağanüstü hallerde Karadeniz sahillerine de uçuyor. Her uçuşta Cengiz Topel Hava Üs Komutanlığı’ndan izin alan deniz uçaklarından üç deneyimli pilot görev yapıyor.
EN DENEYİMLİSİ 25 YILLIK
Türkiye’ye ilk deniz uçağını getirerek Haliç’e inen öğretmen pilot ve kaptan olan 55 yaşındaki Hakan Osanmaz, kendi bünyesinde eğitimini aldıktan sonra iki pilot yetiştirdi. Osanmaz, 55 yaşında ve 25 yıldır kaptanlık yapıyor ve iki çocuk abası. Pilotlardan 35 yaşındaki Abdurrahman Batumaz Adana Tarkim Uçuş Okulu’ndan mezun olurken 46 yaşındaki Seçkin Yaylalar, Antalya Erah Uçuş Okulu’ndan mezun oldu. 18 ay eğitim alan pilotlardan Batumaz evli ve iki çocuk babası. 1 yıllık pilot olan Seçkin Yaylalar ise üç çocuk babası.
DENİZ UÇAĞI PİLOTU YETİŞMİYOR
Hakan Osanmaz Havacılık İşletmeciliği’nin sahibi Hakan Osanmaz, “Avrupa, Amerika’da dünyada en çok ilgilenen birisiyim. Dünyanın hiçbir yerinde bu kadar denetlenen ikinci bir deniz yok. Ne Cumartesi ne Pazar ne de bayramımız var. Rutin kara ekipleri de var. Türkiye’de deniz uçağı pilotu neredeyse hiç yetişmiyor. Yetişenler de daha çok havayolunu tercih ediyorlar. Oysaki bizim işimiz havayollarından çok daha zor. Uçağımızda otopilot yok. Uçağın her saniyesinde uçağa bileğimiz ve beynimizle hükmediyoruz. Deniz uçağı olduğu için de sabit bir pistimiz yok. Pistimiz hep oynak ve dalgalı” dedi.
DENİZ PİLOTU AYNI AYNDA 3-4 İŞİ YAPMALI
Hakan Osanmaz Havacılık İşletmeciliği’nin sahibi olan ve açık deniz kaptanlığı, kıyı kaptanlığı ve göller kaptanlığı eğitimini Almanya Hamburg’da alan Osanmaz, “Kaptanlıkta yetenek ve hissiyat sakin kalabilmek ve kriz yönetimini çok iyi bilmek gerekiyor. Aynı anda birkaç işi yapmak gerekiyor. Bir yerden uçağı kontrol etmek, bir taraftan kule ile konuşabilmek gerekiyor. Pilotlarımızda hem kaptanlık hem de çapa apoleti var. Her altı ayda bir sağlık muayenesinden geçen pilotlar, 65 yaşına kadar uçabiliyor. Pilot lisansları her yıl Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından kontrol edilerek yenileniyor. Deniz uçaklarından Türkiye’de sadece 5 adet var. İkisi bizim ilimizde” ifadelerini kullandı.
EVLİLİK TEKLİFLERİ DE YAPILIYOR
Osanmaz çevre kirliliğini tespitte kullanılan uçakların yalnızca bu görevi üstlenmediğini ifade ederek ekliyor: “Sık sık evlilik teklifi yapmak isteyenler geliyor. Çevre kirliliğini denetlemenin yanında deniz ve hava uçaklarımız evlilik tekliflerine de açık. Eğer bayan evet derse uçakta gül serpiyoruz. Fiyatı da 500 TL.” Osanmaz ayrıca vatandaşların deniz temizliğinde daha duyarlı olmaları gerektiğini ifade ederek “Biz istediğimiz kadar Körfezi temiz tutalım ki tutuyoruz. Marmara Denizi’nde herhangi bir kirlilik lodos ile tamamen bizim körfezimize gelmekte. Eskiden Körfez’den kirlilik sebebiyle bir buçuk saatte çıkamıyorduk. Ama şimdi bir saate İstanbul’a kadar gidip gelebiliyoruz. Deniz telsizimizle her uçuşta İstanbul’da bulunan gemilere kadar ‘Lütfen denizlerimizi temiz tutalım. Havadan denetleniyorsunuz. Amaç ceza kesmek değil. Denizin kirlenmemesini sağlamak.”
KÖRFEZ’İ DENİZ UÇAKLARIYLA 8 YILDIR GÖZLEMLİYORUZ
Büyükşehir Belediyesi Deniz Biriminden Sorumlu Şef Çevre Mühendisi Meriç Deniz ise uçakla ilgili bazı teknik bilgiler vererek “Her uçuşta mutlaka Çevre Koruma Daire Başkanlığı’ndan çevre ve kimya mühendisleri de yer alıyor. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca 3 ille(İstanbul Antalya Kocaeli Mersin) beraber bu kontrol yetkisini aldık. Aynı yıl teknelerle çevre kirliliğini kontrol ediyorduk. Hava ve deniz uçaklarını 2007 yılında teslim aldıktan sonra çevre kirliliği hem uçak hem de teknelerle kontrol etmeye başladık. Şuanda 1 adet kontrol teknemiz var. Bir teknenin daha alınması için çalışmalar başlatıldı” diye konuştu.
13 MİLYON TL CEZA
Sözlerine devam eden Büyükşehir Belediyesi Deniz Biriminden Sorumlu Şef Çevre Mühendisi Meriç Deniz, “Körfez’de artık kasıtlı olarak kirlilik yaşanmıyor. Geminin şaftında kaçak olabiliyor, tekne batabilir, yakıt alırken hortum patlayabiliyor. Bu gibi durumlarla çok fazla karşılaşabiliyoruz. 2006 yılından bu yana 13 Milyon 187 Bin 68,30 TL ceza kesen belediye, her geçen yıl kestiğimiz cezalar azalıyor. Geçmiş yıllarda sahil güvenlik Türkiye genelinde bin uçuş gerçekleştirirken Büyükşehir Belediyesi’nin çevreye olan duyarlılığıyla yaptığı uçuşlar Körfez’de 600 saat uçuşu buldu” ifadelerine yer verdi.
Deniz Haber Ajansı