Genç Gemi Makineleri İşletme Mühendisleri Odası (GEMİMO) ve Deniz Çalışanları Dayanışma Derneği (DAD-DER) işbirliğiyle düzenlenen “Kerç Faciası: Kaza mı İş Cinayeti mi?” konulu panel, Green Park Pendik Otel’de yapıldı.
Genç GEMİMO Başkanı Ömer Batın Gül’ün moderatörlüğünü üstlendiği panele Kerç Boğazı’nda meydana gelen kazadan kurtulan stajyer Tamer Yankı Coşar, DAD-DER Başkanı Kaptan Ural Çağırıcı, Uluslararası Taşımacılık İşçileri Federasyonu (ITF) Türkiye temsilcisi Muzaffer Civelek ve GEMİMO Yönetim Kurulu Başkanı Feramuz Aşkın konuşmacı olarak katıldı.
Piri Reis Üniversitesi öğrencilerinin sorularını yanıtlayan katılımcılar, denizcilik sektöründeki iş kazaları, kazanılan deneyimler, acil çözüm bekleyen sorunlar ve Kerç Boğazı’nda yaşanan patlamayla ilgili görüşlerini paylaştılar.
TAMER YANKI COŞAR YAŞADIKLARINI ANLATTI
‘Candy’ gemisinde güverte stajyeri olarak görevli olan Tamer Yankı Coşar, 21 Ocak 2019 tarihinde Kerç Boğazı’nda yaşanan faciada güvenlik önlemlerinin tam olarak alınmadığına dikkat çekti.
Acil durum giysilerinin olması gereken kalite standartlarında olmadığını anlatan Coşar, arama kurtarma çalışmalarının geç başladığını söyledi.
Coşar, patlama anında yaşadıklarını şu sözlerle anlattı:
“Herhangi bir talim yoktu, her şeyin çalışıp çalışmadığına dair bir denetim yoktu. İlk kez gemiye binenler vardı. Bir anda her yeri gaz kapladı. Bir buçuk metre önümü göremedim. Patlama gerçekleşti. Arkadaşımın montunun alev aldığını gördüm, onu çıkardım. Denize atlayan en az 6 kişi gördüm. Belli bir mesafe can simitlerine tutunarak halka şeklinde suda ilerledik. Patlamayı gören etrafımızdaki gemilerin geleceğinden emindik. 4 derecelik suda 2,5 saat kalınca vücudunuzu hissetmemeye başlıyorsunuz. Hipotermi başladı. Her vuran dalgada bir kişiyi kaybettik. Hintli personellerde titreme ve şok başladı. Kurtulan personeller 3 farklı gemiye çıktı. Bizi kurtarması gereken gemidekiler yukarıda sigara içip bizi izliyorlardı. Biz ise canımızı kurtarmanın derdindeydik. Güverteye çıkınca zeki arkadaşlar bizi saunaya 60 derece sıcaklığa soktular. Kalp krizinden ölebiliriz diye düşünüp çıkmamız lazım dedik. Duş aldık, battaniyeye sarındık, birbirimize masaj yaptık, bir iki saat sonra kendimize geldik.”
“LPG TRANSFER HORTUMU KALİTE STANDARTLARININ ALTINDA”
‘Maestro’ ve ‘Candy’ gemilerinde acil durum tatbikatı yapılmadığını ifade eden Tamer Yankı Coşar, LPG yüklemesi yapılan hortumda oluşan yırtılma ve sıyrılma sebebiyle patlamanın gerçekleştiğini ve LPG transfer hortumunun olması gereken kalite standartlarının çok altında olduğunu sözlerine ekledi.
Kerç’te yanan gemilerin özel bir durumu olduğuna işaret eden Deniz Çalışanları Dayanışma Derneği (DAD-DER) Başkanı Kaptan Ural Çağırıcı, “Niye bayrağı Tanzanya? Bu şirket nasıl olur da hiçbir yükümlülüğü olmadan Boğaz’dan geçer, Boğaz’dan geçerken bir kaza olsa 3 km çapında bir alana zarar verebilir. Bu demek Beşiktaş demek bir tarafı Üsküdar demek. Buna nasıl göz yumuyorsunuz? Bunların dört tane gemisi var. Bunlar her ay haftada bir kere Çanakkale Boğazı’ndan İstanbul Boğaz’ından geçiyor. Sorun şu ki, sadece bu gemiler değil; çoğu bu şekilde geçiyor. Bunun ne demek olduğunu düşünebiliyor musunuz? Sonuç? Bu iki gemi de yandı. Aynı şirket kaçak göçek bir gemi daha aldı. Orca M isimli gemi geçen hafta Boğaz’dan geçti, ilk seferini yaptı. Olayın olduğu gece yani 21 Ocak’ta bu gemiler şirket değiştirmiş. Klas bayrağı olmadan bir gemi Temruk Limanı’na nasıl girdi?” açıklamasını yaptı.
Çağırıcı, LPG yüklemesi yapılan hortumların ise çok kaliteli olması gerektiğini ve değerinin ise en az 200-300 bin Euro civarında olduğunu söyledi.
“KERÇ BOĞAZI’NDA YAŞANAN OLAY, İŞ KAZASI DEĞİL; CİNAYET”
Panelde söz alan Uluslararası Taşımacılık İşçileri Federasyonu (ITF) Türkiye Temsilcisi Muzaffer Civelek, piyasada çok fazla eski ve bakımsız gemilerin olduğunu, bu gemilerin Avrupa’ya çalışma şansı olmadığını, Rusya ve Ukrayna gibi ülkelere çalıştıklarını anlattı.
Civelek, Karadeniz’de yaşanan kazalarla ilgili istatistik olmamasının bir diğer önemli sorunlardan biri olduğunu belirtti.
Uzmanlar, Karadeniz hattında çalışan birçok geminin güvenlik prosedürlerini tamamlamadan yola çıkması nedeniyle, gemilerde yaşanan olayları iş kazası değil cinayet olarak tanımlıyor.
Kerç Boğazı’ndan yaşanan olayın iş kazası değil; cinayet olduğunu vurgulayan GEMİMO Yönetim Kurulu Başkanı Feramuz Aşkın, genç mühendislere sektörde karşılaşacakları sorunlarla nasıl mücadele edebilecekleri konusunda şu tavsiyelerde bulundu:
“Paranın konuşulduğu yerde emeğin değeri konuşulmuyor. Örgütlü olmak zorundasınız. Bunlar iş kazası değil, cinayet. Gemilerde iş güvenliği uzmanı var mı? Yok. Tüm kontrolleri siz yapacaksınız. Kendi hayatınıza değer vermezseniz sermaye size hiç vermez. Bu para için değil, sevilerek yapılacak bir meslek.”
“Böyle kazalar denizcilikle normaldir” diyenleri eleştiren GEMİMO Başkanı Ömer Batın Gül, “LNG patlar dersek böyle kazalar olmaya devam eder, herkes ölür. Amacımız ders çıkarmak, bunların unutulmaması. Aynı durumla karşılaşmamak için neler yapabiliriz? Bu ihmallerin olmaması için ne tip önlemleri alabiliriz? Bize düşen sorumluluklar ne? Gemiler, OFAC listesinde, ambargoda. Eğer gemi ambargodaysa geminin limandan geçmesi söz konusu değil, görüldüğü yerde tutuklanır. Gemiler defalarca kez Çanakkale ve İstanbul Boğazı’ndan geçmişler. İkincisi iki gemide de yangın söndürme sistemleri çalışmıyor, bir denetim yok. Life boatlar ve life guardlar denetlenmemiş. Bu gemiler nasıl seyir hayatına devam ediyor meçhul. Peki, hakkımızı nasıl aramaya çalışalım? Gemilerin sahibinin posta kutusu olduğunu görüyoruz. Zaten işin kılıfı bu. Yasal olarak dava açın. Davanın sonucunu bekleyin. Oradan bir şeylerin düzelmesini umun” açıklamasını yaptı.
Panelde 2014 yapımı, 57 dakikalık “Karadeniz’in Öteki Yüzü: Standart Altı Gemilerde Denizcilik” adlı belgeselden kesitler gösterildi.
Yönetmenliğini Cihan Hazar’ın yaptığı ve Youtube’dan erişime açık olan belgeselde Karadeniz’de çalışan denizcilerin yaşadıklarını sorunlara yer veriliyor.
DENİZ HABER AJANSI
