Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı İstanbul Liman Başkanlığı’nda denizcilik uzmanı olarak çalışan Doktor Emrah Yaman’ın ‘Yönetişim Kavramı Ekseninde Türk Deniz Ticareti Sektörü: Denizcilik Konseyi Örneği ’ adlı kitabı İMEAK Deniz Ticaret Odası tarafından yayımlandı.
Geleneksel kamu yönetimi modelinde yaşanan değişimi ifade eden bir kavram olan yönetişim, devletin yanında diğer toplumsal ve ekonomik aktörler olan özel sektör işletmelerinin ve sivil toplum kuruluşlarının, kamu hizmetlerine dair kararların alınıp politikaların oluşturulması ve uygulanması süreçlerinde yer aldığı ortaklaşa yönetim anlayışını ifade etmektedir. Yaşanan bu değişim sürecinde geleneksel emretme ve kontrol etme mekanizmaları yerini müzakereci kurumsal etkileşim anlayışına bırakmakta, politika ağları yönetim sürecine dahil edilip kabul görmekte, daha duyarlı ve uyumlu politika araçları geliştirilmekte ve kamu yönetiminin ortaklıkların kurulması, yönlendirme ve koordinasyonun sağlanması, sistem çaplı entegrasyon ve düzenleme hususlarındaki rolü artmaktadır.
Yaşanan bu değişimden makro ve mikro çevresiyle dünyanın en liberal sektörü olan deniz ticareti de payını almakta, sektörle ilgili kararların alınması, politikaların oluşturulması ve uygulanması aşamalarının birine veya tümüne söz konusu kararlardan ve politikalardan doğrudan ya da dolaylı olarak etkilenen özel sektör işletmeleri ve sivil toplum kuruluşları da katılmakta ve katkı sağlamaktadır.
Ülkemizde ise deniz ticareti sektörünün önceliklerini ve hedeflerini belirlemek için ulaştırma şuraları, arama konferansları, ortak akıl toplantıları gibi sınırlı yönetişim uygulamaları gerçekleştiriliyor. Sektörün bazı paydaşlarının katıldığı çalışmalarda konular belirleniyor, politikaların ve projelerin oluşturulması kararlaştırılıyor, tarih bile koyuluyor sonra projeler ilgili kurumların sorumluluğuna veriliyor. “Çok güzel ve yararlı bir toplantı oldu” söylemlerinin ardından herkes dağılıyor ve masalarına dönüp günlük koşuşturmaya dahil oluyor. Çok uzun zaman aralıklarında bir araya gelinen ve çoğunlukla da kararların alınmasında ve politikaların oluşturulmasında bir oldubitti ile karşılaşılan sıfır toplamlı oyun sonunda hiçbir proje hayata geçmiyor ve sürekli bir kısır döngü yaşanıyor.
Söz konusu bu kısır döngüyü kırmak ve Türkiye’de devletin toplumdaki rolü ile hükümet, bürokrasi ve sektördeki işletmeler ile sivil toplum kuruluşları arasındaki ilişkileri yeni bir çerçeveye oturtma ve biçimlendirme anlamında deniz ticareti sektörünün yönetiminde zihniyet değişikliğine ve sürekli yönetişim mekanizmalarına ihtiyaç vardır. Bu noktada, Türkiye’nin deniz ticaret sektöründeki öncelikli hedeflerine giden yolun büyük ölçüde somut yönetişim mekanizmaları tarafından döşeneceğini öne sürmek, bir iddia olmaktan çok, bir olgu niteliğini taşımaktadır.
Deniz Haber Ajansı
