10 Mart'ta petrol tankeri Stena Immaculate ile kargo gemisi Solong'un çarpışması, başta denize sızan jet yakıtı nedeniyle yaban hayatı için endişe yaratmıştı. Başlangıçta Portekiz bandıralı kargo gemisinin tehlikeli bir kimyasal taşıdığı düşünülse de gemi sahibi bunu yalanladı.
Ancak İngiliz Denizcilik ve Sahil Güvenlik Ajansı (MCA), olayın farklı bir tehdit oluşturduğunu duyurdu. Sahil Güvenlik Şefi Paddy O'Callaghan, 16 Mart’ta RNLI’nin Wash açıklarında plastik topaklar tespit ettiğini, hava gözetimiyle de doğrulanan bu durum üzerine acil müdahale ekiplerinin görevlendirildiğini açıkladı.
Plastik topakları temizlemek için bir kurtarma operasyonu Pazartesi günü başladı.
Topaklar, plastik endüstrisinin temel yapı taşlarıdır. 1-5 mm boyutlarındaki bu küçük plastik topaklar eritilerek şişelerden bilgisayarlara kadar birçok ürünün üretiminde kullanılır.
Genellikle büyük konteynerlerle dünya çapında taşınan bu mikroplastikler, büyük bir sızıntı yaşanmadıkça fark edilmez. Ancak 2021'de X-Press Pearl gemisinin batmasıyla 1.680 ton nurdle okyanusa ve Sri Lanka kıyılarına dökülerek tarihin en büyük deniz kirliliğine yol açtı.
Avrupa’da ise Aralık 2023’te bir geminin Portekiz açıklarında altı konteyner kaybetmesi, Ocak ayında İspanya’nın kuzey sahillerinde "beyaz bir pelet dalgası"na neden oldu.
Felaketler ve günlük kayıplar nedeniyle her yıl tahminen 11.5 trilyon plastik topak okyanusa karışıyor.
Stena Solong kazası bu kirliliğe bir yenisini daha ekledi. HM Coastguard'a göre, büyük olasılıkla çarpışma anında deniz kuşları suya karıştı.
STK Flora & Fauna'ya göre balıklar ve deniz kuşları yüzen plastik parçaları kolaylıkla balık yumurtası ve diğer yiyeceklerle karıştırabiliyor. Plastik, yenildiğinde tokluk hissi verir ve bu da birçok tür için açlık ve ölüme yol açar.
Topaklar aynı zamanda zehirli kirleticiler için mıknatıs görevi görerek çevredeki sudan kimyasalları emiyor. Bu kirleticiler yediğimiz balıkların yağ dokularında birikebileceğinden, bu durum insanlar için de sorun teşkil ediyor.
Kuzey Denizi'ndeki gemi kazası çevreye ne kadar zarar veriyor?
Kuzey Denizi'nde yaşanan kazanın ardından çevre grupları hızla alarma geçti.
Solong'un Hull açıklarında demirli bir petrol tankerine çarpması, liman domuzları için deniz koruma alanlarının ve hassas deniz tabanı habitatlarının yakınında gerçekleşti. Ayrıca bölge, İngiltere’nin en büyük sümsük kuşu kolonisine ve uluslararası öneme sahip deniz kuşu popülasyonlarına ev sahipliği yapan Bempton Kayalıkları’na da oldukça yakın.
Ancak kurtarma operasyonları sürerken HM Coastguard kirliliğin sınırlı olduğunu belirtiyor. Sahil Güvenlik yetkilisi O'Callaghan, Cuma günü yaptığı açıklamada, "Düzenli hava gözlem uçuşları gemileri takip ediyor ve ne Stena Immaculate ne de Solong kaynaklı bir kirlilik tehlikesi olduğuna dair bir bulguya rastlanmadı" dedi.
Greenpeace Araştırma Laboratuarlarından Dr. Paul Johnston Çarşamba günü yaptığı açıklamada, "Henüz tehlike bölgesinden tam olarak çıkmış değiliz, ancak bir çevre felaketi kıl payı atlatılmış gibi görünmeye başladı" dedi.
"Bir futbol sahası uzunluğunda bir konteyner gemisi, binlerce ton jet yakıtı taşıyan bir tankere hassas doğa alanlarının yakınında 16 knot hızla çarptığında, ciddi zarar verme potansiyeli çok büyüktür."
Soruşturmalar devam ederken, dersler çıkarılması gerektiğini de sözlerine ekledi.
"Bu olay, her gün okyanuslarımızda tankerlerle yüzen milyonlarca ton petrol ve petrol ürününün doğasında var olan riskleri bir kez daha hatırlatmaktadır."
DENİZ HABER AJANSI
