TMMOB Gemi Makineleri İşletme Mühendisleri Odası (GEMİMO) tarafından 1 Temmuz 2016 günü (bugün) Kabotaj ve Denizcilik Bayramı dolayısıyla Tuzla’da bulunan Atatürk anıtı önünde bir tören düzenleyecek. Sabah 09:30’da anıta çelenk bırakılıp, saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın ardından günün anlam ve önemine istinaden konuşmalar yapılacak. GEMİMO ayrıca bir bildiri yayımlayarak Kabotaj ve Denizcilik Bayramı ‘nın önemine de dikkat çekti.
GEMİMO’nun Kabotaj ve Denizcilik Bayramı dolayısıyla yayımladığı bildiri: “Dünyadaki yük taşımacılığının yüzde 80’i deniz yoluyla taşınmakta ve ve ülkelerin milli gelirlerinin yüzde 54’ü, deniz yoluyla taşınan mal ve hizmetlerden oluşmaktadır. Bu ticaretten pay almanın bir ülkenin vazgeçilmez çıkarlarından olması sebebi ile, her ülke bu ticareti kendine has imtiyazlarla korumaya çalışmaktadır.
Günümüz deniz ticaretinde de önemli bir yer tutan kabotaj hakkı, 1535 yılında yabancı ülke gemilerine tanınmış ticari bir imtiyaz olarak uzun yıllar denizciliğimizin gelişmesinin önünde büyük bir engel olarak kalmıştır. 1926 yılında "Türkiye Sahillerinde Nakliyatı Bahriye (Kabotaj) ve Limanlarla Karasuları Dâhilinde İcrayı Sanat ve Ticaret Hakkındaki Kanun” un yayınlanması ile bu ayrıcalığa bir son verilerek, devletin kendi limanları arasındaki deniz ticareti faaliyetlerinin yalnızca yurttaşlarınca yapılması temin edilmiştir. Bu atılımın, dönemi itibariyle, milli ekonomiye sağladığı katkı kadar ülke saygınlığının önemli bir göstergesi olduğunu da kabul etmek gerekecektir. Bu imtiyazı elinden alınan yabancıların hala düşmanlık besleyip fırsat kolladıkları herkes tarafından bilinen bir gerçektir.
Ancak, aradan 90 yıl geçmesine rağmen, milletçe yüzümüzü denize çeviremeyişimizden dolayı Kabotaj, halen yılda bir kez denize çelenk bırakılan bir tören olmaktan öteye geçememiştir. Denizcilik şuurunun genç nesillere aktarılması için önemli bir fırsat olan Kabotaj Bayramını yalnızca bir günlük bir kutlama olarak değerlendirmek haksızlık olacaktır. Örneğin, Milli Eğitim Bakanlığımızın denizcilik konularına ilköğretim müfredatı içinde yer vermesi, gelecek kuşaklara denizcilik sevgisinin aşılanmasında kayda değer bir adım olarak düşünülmelidir.
Sahibi olmaktan büyük bir kıvanç duyduğumuz 8333 km’lik kıyı şeridimizin ne kadar etkin kullanılageldiği, başta idarecilerimiz olmak üzere sorgulamamız gereken iyi bir çıkış noktası olarak değerlendirilmelidir. Baktığımızda, denize kıyısı olmayan bazı ülkelerde dahi denizciliğin önemine binaen bakanlık düzeyinde bir idari teşkilatlanmanın olmasından önemli sonuçlar çıkarılmalıdır. Bugün, denizci bir Başbakan liderliğinde ve denizci bir Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme bakanlığı döneminde denizcilik sektörüne yöne verecek güçlü bir idari bir yapılanmanın tesisi kaçınılmaz olmalıdır.
Yalnızca Türk bayraklı gemilere tanınmış olan kabotaj faaliyeti, böylesine önemli ticari bir fırsatken, hali hazırda yurtdışında çalışma imkânı bulamayan gemilerimiz tarafından yerine getirilen standart altı görünümünden kurtarılmalıdır. Bu anlamda, gerekli desteklerin sağlanması suretiyle filomuzun yenilenmesi büyük önem taşımaktadır. Tabiidir ki, gemilerin nicelik ve niteliklerinin arttırılması doğrudan gemi adamı istihdamını da etkileyecek, Türk denizcilik ekonomisini canlandıracaktır. Yine, yeni limanların inşası ve mevcut limanların özelleştirilmesi aşamalarında yabancı sermayenin ülkemize gelmesi globalleşmenin kaçınılmaz bir sonucu olarak görülse bile, konsorsiyum şartı öne sürülerek Türk firmalarının büyük oranlarda bu iş ortaklıklarına dahil edilmesi, kabotaj hakkının dolaylı yoldan el değiştirmesini engelleyecektir.
“Denizci Millet, Denizci Ülke” parolasının sözde değil özde düstur eden GEMİMO Yönetim Kurulu olarak, Deniz şehitlerimize,Allah’tan rahmet ,gazilerimize ve Denizciliğimizin gelişimine katkı sağlamış tüm şahsiyetleri minnetle yâd ediyor; milletimizin Denizcilik ve Kabotaj Bayramını layık olduğu üzere coşkuyla kutlanmasını diliyoruz.”
Deniz Haber Ajansı