Türk denizcilik sektöründe bir kangren haline gelen ve yaklaşık 14 senedir bir mevzuatı olmayan Kılavuzluk ve Römorkör Hizmetleri Teşkilat Yönetmeliği, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından hazırlanarak Ekim ayının sonuna kadar yayımlanarak yürürlüğe gireceği öğrenildi.
2002 yılında yayınlanan Kılavuzluk ve Römorkör Hizmetleri Teşkilat Yönetmeliği'nin Danıştay tarafından iptal edilmesi ile birlikte yeni bir yönetmeliğin yayınlanmaması, Kılavuzluk ve Römorkör Hizmetleri konusunda tartışmalarının bugüne kadar sürmesine neden oldu.
Deniz Haber Ajansı'nın Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı kaynaklarından aldığı bilgiye göre, Bakanlık tarafından hazırlanan yeni yönetmelikte, Kılavuzluk ve Römorkör Hizmetleri veren teşkilatların 3 kategoriye ayıracağı ve bu kategorilerin ise şirketlerin bünyesinde görev yapan kılavuz kaptan ve römorkör kapasitesi baz alınarak A, B ve C sınıfı olarak sertifikalandırılacağı belirtildi.
Bu sertifikalandırılmaya rağmen, aynı liman bölgesi içerisinde birden fazla teşkilata izin verecek olan Kılavuzluk ve Römorkör Hizmetleri Teşkilat Yönetmeliği, yeni tartışmaları da beraberinde getirmesi bekleniyor.
Özellikle, Uluslararası Denizcilik Örgütü'nün (IMO) Resolution A.485 (XII) sayılı ilke kararı uyarınca, denizde can, mal ve seyir güvenliğini tehlikeye düşürmemek yönündeki kamu yararı gözeten "Belirli bir bölgede sadece bir kılavuzluk ve römorkaj teşkilatı hizmet verir" prensibi; yayınlanacak yeni yönetmelikte, IMO'nun tavsiye kararı terk edilerek, Kılavuzluk ve Römorkör Hizmetleri rekabete açılacak
Ancak yeni yönetmelikte belirtilen özelleştirme sonucu limanları devralan kuruluşların Kılavuzluk ve Römorkör hizmetleri yapma hakları korunurken, A,B ve C sertifikası olan teşkilatların hizmet verdiği limanlarda tam bir rekabet ortamı yaşanacak.
MİLLİ SAVUNMA VE DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI REKABETE KARŞI
Ulaştırma Bakanlığı'nın 2000 yılında Kılavuzluk ve Römörkör Hizmetlerinin rekabete açılması ile ilgili Milli Savunma Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı'ndan aldığı görüşlere ters bir yönetmeliğin yayınlanması, kafalarda soru işareti oluştururken, ilgili bakanlıkların "görüş mü değiştirdiği?" sorusunu akla getirdi.
Milli Savunma Bakanlığı'nın 14 Ekim 2000 tarihli ve 200/5519 sayılı yazılı görüşünde; "... Aynı limanda birden fazla kılavuz ve römorkaj teşkilatına izin verilmesi, hizmetin icrasında, yetkilerin kullanılmasında ve sorumlulukların paylaşılmasında karışıklıklara neden olabileceğinden, aynı limanda tek teşkilata izin verileceği hususunun yönetmelikte açıkça belirtilmesinin uygun olacağı" ifade edilmişti.
Yine Dışişleri Bakanlığı Denizcilik Havacılık Genel Müdürlüğü'nün 08. Ocak 2001 tarihli ve 47-3 Sayılı Ulaştırma Baknalığı'na yazılı olarak gönderdiği görüşünde ise "... Karasularımızda ve iç sularımızda kılavuzluk ve römorkaj hizmetlerinin etkin, güvenli ve düsüplin içinde yürütülmesi, konunun gerek seyir, can, mal ve çevre güvenliği, gerek uluslararası boyutu nedeniyle büyük önem taşımaktadır. Kılavuzluk ve römorkaj hizmetlerine ilişkin düzenlemelerin ve özellikle hizmet süresi, müstesep hak ve mali hususlara ilişkin hükümlerin iç mevzuat, yargı kararları, ve ilgili makam ve meslek kuruluşlarının görüşleri ileuluslararası emsaller dedikkate alınarak gözden geçirilmesinin yararlıolacağı düşünülmektedir. Bu bağlamda hizmet bölgelerinde birden fazla teşkilata kılavzuluk ve römorkaj izni verilemsinin hizmette aksamalara yol açacağı düşünülmektedir" denilmişti.
GENELKURMAY: HER LİMANDA TEK TEŞKİLATA İZİN VERİLMELİ
Diğer taraftan Genelkurmay Başkanlığı'nın 25 Eylül 2000 tarihli ve 0050-272 sayılı yazılı görüşünde ise, "... Aynı limanda birden fazla kılavuz ve römorkaj teşkilatlarına izin verilmesi; hizmetin icrasında, yetkilerin kullanılmasında ve sorumluluk paylaşımasında karışıklıklara neden olacağından olumusz sonuçlar doğuracaktır. Bu nedenle, ilgili maddede yapılacak değişiklikler aynı bölgede birden fazla kılavuzluk ve römorkaj teşkilatının olabileceği fakat aynı limanda tek teşkilata tek teşkilata izin verileceği açıkça belirtilmelidir" diyerek, Ulaştırma Bakanlığı'na Genelkurmay Başkanlığı'nın görüşünü iletmişti.
KILAVUZLUK VE RÖMORKÖR HİZMETLERİ KONGRESİ
Kılavuzluk ve Römorkör Hizmetleri Teşkilat Yönetmeliği, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından hazırlanarak Ekim ayının sonuna kadar yayınlanacağının kamuoyunda konuşulmaya başlaması, önceki gün yapılan 1. Kılavuzluk Römorkörcülük Hizmetleri ve Teknolojileri Kongresi'ne damga vurdu.
İzmir'de Hilton Otelinde yapılan "1. Kılavuzluk Römorkörcülük Hizmetleri ve Teknolojileri Kongresi" açılış konuşmasını yapan TMMOB Gemi Makineleri İşletme Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Feramuz Aşkın "Kılavuzluk ve römorkaj hizmetlerinde, seyir can, mal ve çevre emniyetinin tamamını kapsayacak alanlarda riski arttıracak rekabetçi bir yaklaşım kabul edilemez" dedi.
TMMOB Gemi Makineleri İşletme Mühendisleri Odası Başkanı Feramuz Aşkın yaptığı konuşmada uluslararası denizcilik örgütlerin görüşlerinin ortaya olduğunu kaydederek; "Kılavuzluk hizmetlerinde rekabetten, ABD'de emniyet konusundaki sakıncalarından dolayı vazgeçmiştir. Oda olarak, kılavuzluk hizmetlerinde Avrupa Birliği ve Uluslararası Denizcilik Otoritelerinin tanımladığı 'Rekabetten Uzak Olma" anlayışının tam olarak yerine getirilmesinin önemini belirtmek istiyorum" diyerek Türkiye'de Kılavuzluk hizmetlerinin rekabete açılmasına karşı olduğunu dile getirdi.
Haber: Recep CANPOLAT / Deniz Haber Ajansı
