Uluslararası taşımacıların maliyet gerekçeleriyle hat sayılarını azaltması ve navlundaki yükseliş sonrası ortaya çıkan “konteyner krizi” için Avrupalı firmalar rekabet kurumlarına başvuru yaptı. Konu, Türkiye'nin ihracatını olumsuz etkiliyor. Ekonomi Bakanlığı ve TİM; ‘ihracatçı-lojistikçi-hükumet’ üçlüsünü buluşturan toplantılarla çözüm arıyor.
Mersin, Ankara ve İstanbul’da toplantı yapıldı. Konu bu hafta da İzmir’de masaya yatırılacak. Armatörler Birliği Başkan vekili Erol Yücel, yerlilerin devreye girmesi için devlet desteği gerektiğini söyledi. Arkas ortaklığıyla kurulan Yang Ming Anadolu şirketi de Uzakdoğu’ya servise başladı.
Dünyanın en büyük konteyner operatörlerinden Uzakdoğulu Hanjin’in iflasının ardından denizcilik piyasalarında tüm dengeler değişmişti. “Konteyner krizi” olarak nitelendirilen gelişmenin; “Bu iflastan sonra daha ekonomik olmak ve kârlılığı artırmak için dünyanın en büyük konteyner operatörü Maersk’in, Hyundai’yi de yanlarına alarak ikinci büyük operatör MSC ile hatlarını birleştirmesi ve ardından 3. büyük operatör Fransız CMA CGM’nin küçük operatörleri bünyesinde toplamasının sonucu” olduğu savunuluyor.
Bu gelişmelerden sonra hat ve sefer sayıları azaldı, arz talebin gerisinde kalınca navlunlar yükseldi. TİM Lojistik Konseyi Başkanı Bülent Aymen, “Uzakdoğu navlunları ocaktan bu yana yüzde 400 artı. Bu ihracatçının altından kalkamayacağı bir yükseliş” dedi. Konu ile ilgili olarak DÜNYA’ya açıklamalarda bulunan Bülent Aymen, “Bu Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) kurallarına da aykırı. Avrupa’daki firmalar rekabet kurumlarına başvurdu. Biz henüz Türkiye’de böyle bir adım atmadık ancak, bu toplantıları düzenleyerek güçlü olduğumuzu, bir arada olduğumuzu göstermek istedik” diye konuştu.
Ekonomi Bakanlığı devreye girdi
Konteynerde yaşanan sıkıntılar Türk ihracatçısını olumsuz etkiliyor. İlk şikayet mermercilerden geldi. Sektör konteyner sorunu nedeniyle 2 ayda 60 milyon dolarlık sevkiyatı gerçekleştiremedi. Maden Mermer Üretici ve Sanayici İş Adamları Derneği (MADSİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Erol Efendioğlu, sıkıntının büyük olduğunu, ihracatı alternatif olarak başlattıkları açık gemi taşımacılığıyla sürdürmeye çalıştıklarını söyledi.
Şikayetlerin artması üzerine Ekonomi Bakanlığı hareket geçti. TİM’in desteği ile ilk toplantı 2 hafta önce Mersin’de yapıldı. İkincisi geçtiğimiz hafta Ankara’da yapılırken üçüncü toplantı ise 19 Haziran’da İstanbul’da yapıldı. Toplantıların sonuncusu ise önümüzdeki günlerde İzmir’de yapılacak. TİM’de gerçekleşen son toplantıyı yöneten Lojistik Konseyi Başkanı Bülent Aymen, “Navlun fiyatları, ihracatçımız tarafından altından kalkılamayacak, açıklanması zor bir yükselişte. Deniz nakliye şirketleri ihracatçıyla aralarındaki ilişkiye kısa vadeli bakmamaları gerekiyor” dedi.
Güney Koreli Hanjin’in iflasını takiben, deniz konteyner nakliyesi firmalarının monopolistik bir yapıya doğru gidiyor olmasının fiyat artışının temel sebebi olduğunu düşündüklerini söyleyen Aymen, “Deniz nakliye şirketleriyle kazan-kazan ilkesi gereğince uzun vadeli başarılara birlikte imza atmayı hedefliyoruz. 2017’nin ilk beş ayında ihracatta gösterilen başarının devamı için ihracatçıya kolaylık gösterilmesini ve lojistik firmalarının desteğini bekliyoruz Armatörler 2008 yılından beri zarar ediyorlardı. Ama zararın hepsini bu sene çıkarmaya çalışılmamalı” dedi.
MSC Türkiye, konuyu merkeze iletecek İstanbul toplantısına Arkas Denizcilik Genel Müdürü Murat Denizeri, MSC Gemi Acenteliği ve MSC Cruise Türkiye Acente Hizmetleri Müdürlüğü Yönetim Kurulu Üyesi Savaş Ercan ve TURKON Kurumsal İlişkiler Yöneticisi ve Vapur Donatanları ve Acenteleri Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Muhammed Şeyda’da da katıldı. Bülent Aymen, MSC Türkiye yetkilisinin bir rapor hazırlayarak Cenevre’deki merkeze konuyu sunacağını aktardı.
Hat açmak maliyetli Armatörler Birliği Başkan vekili Erol Yücel, “Sadece Arkas ve TURKON uluslararası konteyner taşımacılığı yapıyor. Güzel işler yapıyorlar ancak Uzakdoğu’ya hat açmak, devlerle rekabet zor. 2 gün boş gidip gelseniz batarsınız. Yatırım gerekiyor. Devlet kaynak koymalı" dedi.
Kaynak: DÜNYA
DENİZ HABER AJANSI
