Küresel ekonomidaki cılız büyümeye paralel olarak son yıllarda zayıf bir artış gösteren dünya ticaretinde canlanma belirtileri gelmeye başladı. Küresel ticaret 2016’yı 2017’ye bağlayan dönemde talebin artmasıyla son yedi yılın en hızlı büyümesini yakaladı. Ticaretteki canlanmaya gelişmekte olan ülkeler öncülük etti. Uzmanlar, 2017’de işlerin daha iyi gideceğine dair sinyallerin de güçlendiğini belirtiyor.
Küresel ticaret verileri piyasalar tarafından izlenen CPB Netherlands Bureau for Policy Analysis, ocak ayına kadarki üç aylık dönemde küresel mal ticaretinin, fiyat artışlarından arındırılmış olarak, bir önceki üç aya göre yüzde 2.4 arttığını bildirdi. Bu, Ağustos 2010’dan bu yana ticari faaliyetlerde en iyi artış anlanıma geliyor.
Hollanda Ekonomi Bakanlığı’na bağlı olan CPB’nin araştırma ekibinden Jos Ebgrat, yaptığı değerlendirmede, ticaret artışının geçtiğimiz yıl çok düşük olduğunu ancak hızlanmanın başladığını söyledi. Capital Economics’den Simon MacAdam da, verilerin 2016 sonunda ticarette başlayan hareketliliğin bu yıl süreceğine işaret ettiğini belirtti ve şu an görünümün parlak olduğunu dile getirdi.
Latin Amerika’nın ihracatında yüzde 4.2 artış
CPB’nin hazırladığı ticaret endeksinde 2010 yılı ihracatı 100 puan baz alındığında 2016 sonunda endeks 118.2 ile yedi yılın enyüksek seviyesine ulaştı. Bu ülkelerin ihracatı söz konusu üç aylık dönemde yüzde 4.2 artarken, ithalatları da yüzde 4 artış gösterdi. CPB’nin verisine göre, Latin Amerika’nın ihracatı hacim olarak yüzde 8.1 yükseldi. Doğu Avrupa ve Orta Avrupa’nın ihracatındaki artış yüzde 5.9 olurken, Asya’nın ihracatında yüzde 4 yükseliş yaşandı. Buna karşın gelişmiş ekonomilerin ticaretinde daha ılımlı bir büyüme meydana geldi. İhracatları yüzde 1.7 artarken, ithalatları yüzde 0.5 büyüdü.
Son veriler, geçtiğimiz yıllardaki eğriye benzer bir seyir izliyor. Capital Economic verilerine göre, gelişmekte olan ülkeler Ocak 2008’den bu yana ihracat volümlerini yüzde 29.1 artırdı. Gelişmiş ülkelerin ihracatındaki artış ise yüzde 8.3 civarında kaldı. Analistler ticaretteki büyüme potansiyelini zdestekleyen başka verilere dikkat çekiyor. Örneğin geçtiğimiz yıl hava kargo trafiği yüzde 6.9 büyüdü, konteyner trafiğinde de şubat ayına kadarki 1 yıl içinde yüzde 5.1’lik artış kaydedildi.
Hem emtia hem de imalat ürünleri talebi artıyor
Morgan Stanley analisti Gordian Kemen, ihracatın kompozisyonuna bakıldığında ticaretteki artışla ilgili iyimser değerlendirmeler yapılabileceğini belirtti. Kemen, sadece ihracat artışının sadece Çin’in emtia talebindeki canlanmayla açıklanamayacağını, hem emtia hem de imalat ürünleri ihracatında son birkaç çeyrektir canlanma görüldüğünü ifade etti. Özellikle Brezilya, Kolombiya gibi Latin Amerika ülkelerinde imalat tarafında önemli gelişmeler yaşandığını belirten Kemen, Asya’da ise Güney Kore, Çin ve Endonezya’nın imalatında artışın dikkat çekici olduğunu vurguladı.
AB, geçen yıl 4.85 trilyon euroluk ihracat yaptı
Avrupa Birliği’nin (AB) geçen yıl en önemli ticaret ortakları ABD ve Çin olarak belirlendi. Avrupa İstatistik Ofisi’nin (Eurostat) açıklamasına göre, 2016 da 28 AB üyesi devlet, toplam 4 trilyon 855 milyar euroluk mal ihracatı yaparken, bunun 3 trilyon 110 milyar euroluk kısmı AB ülkelerine gerçekleştirildi. 2016’da, makine ve ulaştırma ekipmanları, diğer imal edilen ürünler ve kimyasallar, AB tarafından ticareti yapılan ana ürünler olarak kaydedildi. Geçen yıl 610 milyar euroluk ticaret hacmiyle ABD ve 515 milyar euroluk ticaret hacmiyle Çin, Avrupa Birliği’nin en önemli iki ticari ortağı olmaya devam etti. Ardından, 264 milyar euroyla İsviçre, 191 milyar euroyla Rusya, 145 milyar euroyla Türkiye ve 125 milyar euroyla da Japonya sıralandı.
Son yıllarda AB nin en büyük ticaret ortakları için gözlemlenen eğilimler farklılık gösterdi. 2011 yılına kadar önemli ve neredeyse kesintisiz bir düşüş kaydedildikten sonra, ABD nin AB deki toplam mal ticareti payı, 2016 yılında tekrar yüzde 17,7 ye yükseldi. Çin’in AB’nin ticaretindeki payı ise 2000 yılından bu yana neredeyse üç kat artarak 2016 yılında yüzde 14,9’a yükseldi.
DENİZ HABER AJANSI
