Danimarkalı denizcilik devi AP Møller-Maersk, Panama Kanalı’nın her iki ucundaki limanları birbirine bağlayan stratejik bir demir yolunu satın aldı. Şirketin liman işletmesi APM Terminals, Atlantik ve Pasifik Okyanusları arasında yük taşımacılığı sağlayan 76 kilometrelik Panama Kanalı Demiryolu Şirketi’ni devraldığını duyurdu. Satış işlemi, ABD merkezli Lanco Group ve Kuzey Amerika çapında faaliyet gösteren Canadian Pacific Kansas City ile yapılan anlaşma sonucunda gerçekleşti. Satış bedeli ise açıklanmadı.
ABD’nin Panama kanalı üzerindeki baskısı artıyor
Bu satın alma, ABD’nin Panama Kanalı üzerindeki artan kontrol çabalarına rağmen tamamlandı. ABD ve küresel ticaret için kritik bir geçiş noktası olan Panama Kanalı, Başkan Donald Trump tarafından sık sık gündeme getiriliyor. Trump, kanalı "geri almayı" ve ABD kontrolüne döndürmeyi planladığını açıklamıştı. Bu süreçte, Panama’daki bazı limanların Hong Kong merkezli CK Hutchison tarafından ABD’li BlackRock ve Maersk’in en büyük rakibi Mediterranean Shipping Company’nin liman işletmesiyle yönetilen bir konsorsiyuma satılması bekleniyor.
Demiryolu, kuraklık nedeniyle alternatif bir rota sunuyor
Panama Kanalı Demiryolu, Pasifik’teki Balboa ve Karayipler’deki Colón limanları arasında önemli bir bağlantı sağlıyor. Kapasitesi kanal kadar geniş olmamakla birlikte, son yıllarda yaşanan kuraklık nedeniyle giderek daha cazip bir alternatif olarak öne çıkıyor. Maersk, geçtiğimiz yıl Kuzey ve Latin Amerika’ya yapılan bazı sevkiyatlar için bu demir yolunu kullanacağını açıklamıştı. APM Terminals CEO’su Keith Svendsen, demiryolunun operasyonel mükemmelliğiyle büyük saygı gördüğünü ve bu satın almanın şirketin hizmet yelpazesini genişletmek için büyük bir fırsat sunduğunu belirtti.
APM Terminals, Panama Kanalı Demiryolu Şirketi’nin 2024 yılı gelirinin 77 milyon dolar, faiz, vergi, amortisman ve itfa öncesi kârının ise 36 milyon dolar olduğunu bildirdi. Demiryolu, 1998 yılında Kansas City Southern Demiryolu ile ABD merkezli Mi-Jack Products ortak girişimi tarafından inşa edildi. 2023 yılında Kansas City Southern, Canadian Pacific tarafından satın alınarak Canadian Pacific Kansas City grubunu oluşturdu. Demiryolu, büyük ölçüde 1855 yılında yolcular için açılan orijinal Panama Demiryolu’nun ray yatağı üzerine inşa edildi. O dönemde, ABD’nin doğu ve batı kıyıları arasındaki en hızlı rotayı sunarak stratejik bir öneme sahipti.
Çin ve ABD Arasında Panama Kanalı Gerginliği
Maersk’in satın alım kararı, ABD ve Çin arasındaki jeopolitik gerilimlerin ortasında gerçekleşti. Trump, "Panama Kanalı’nın Çin tarafından kontrol edildiğini" iddia ederken, CK Hutchison’ın liman satışının 22,8 milyar dolarlık daha geniş kapsamlı bir anlaşmanın parçası olduğu belirtiliyor. Pekin yönetimi, Hong Kong merkezli CK Hutchison’ı bu satış konusunda iki kez düşünmeye çağırdı. Bu gelişmeler, ABD’nin bölgedeki etkisini artırmaya yönelik hamleleriyle doğrudan bağlantılı olarak değerlendiriliyor.
DENİZ HABER AJANSI
