Assos Antik Kenti ve Antik Limanı’nda yapılan 'Assos Kaya Islahı' projesine hakkında açılan davada mahkeme yürütmeyi durdurma kararı verdi. Kararı, Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği duyurdu.
Derneğin yazılı açıklamasında, "Mahkemenin verdiği bu karar en başından bu yana duyduğumuz bilimsel ve hukuksal kaygıları doğrulamıştır" denilerek "Yapılan yanlışlardan geri dönülmesi ve mevcut durumun iyileştirilmesi için gerekli bilimsel araştırma ve uygulamalar acilen yerine getirilmelidir" çağrısında bulunuldu.
Açıklamada şu ifadelere yer verildi:
"Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği ve Assos Dostları’nın Kültür ve Turizm Bakanlığı aleyhine açtığı davada Çanakkale İdare Mahkemesi yürütmeyi durdurma kararı verdi. Geç gelen bir karar olsa da sevinçliyiz.
Assos Antik Limanında taş düşmesi sonucu can güvenliğinin sağlanması gerekçesi ile, Çanakkale Valiliği tarafından bölge afet bölgesi ilan edilerek, İl Afet Müdürlüğü tarafından “Kaya Islah Projesi” hazırlanmış ve proje Ayvacık Kaymakamlığı Köylere Hizmet Götürme Birliği tarafından ihale edilmişti.
Bizler de, projenin uygulanması sırasında 1. Derece arkeolojik ve doğal sit alanında ortaya çıkan büyük yıkım üzerine, “Assos Antik Liman mevkiinde kaya düşmesi tehlikesini gidermek amacıyla hazırlanan teknik rapor, önlem projesi ve uygulama projesinin uygun olduğuna” dair Çanakkale Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nun 16.12.2020 tarih ve 6603 sayılı kararının 1. Derece tarihi ve doğal sit alanları ile ilgili İlke kararlarına aykırı olduğu ve hukuka uygun olmadığı gerekçesi ile kararın iptali için dava açmıştık.
Mahkeme, Antik Limandan Behramkale Köyü'ne kadar uzanan alanın tamamının 1. derece arkeolojik sit ve yer yer de 1.derece doğal sit alanı, Antik Limanın bulunduğu bölgenin ise arkeolojik kentsel sit alanı olduğunu belirterek,
Afet durumlarında 1. Derece sit alanlarında zemine en az müdahale edilmesi gerektiği,
Kararda süre bulunmadığı,
Bilim kurulu oluşturulmadan karar verildiği,
gerekçeleriyle Çanakkale Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu kararının bu konudaki 658 ve 562 sayılı İlke kararlarına aykırı olduğuna hükmederek yürütmeyi durdurma kararı vermiştir. Mahkemenin verdiği bu karar en başından bu yana duyduğumuz bilimsel ve hukuksal kaygıları doğrulamıştır.
Can ve mal güvenliği tabii ki hepimiz için önemlidir. Bilimsel yaklaşımla, daha az müdahale ile gerekli önlemler alınabilecekken Assos Antik Limanı’nda yanlış ve telafisi oldukça güç bir müdahale gerçekleşmiş ve amacın dışına çıkılarak Assos’un doğal ve kültürel peyzajı katledilmiştir. Halihazırda ortaya çıkan durumu alana girişin yasak olması nedeniyle detaylı incelememiz mümkün olmamakla birlikte, uzaktan yaptığımız tespitlerle mevcut durumun çevresel ve yaşamsal riskler oluşturduğuna dair ciddi kaygılarımız vardır.
Bu kaygılarımızın giderilmesi ve can ve mal güvenliğinin sağlanması ve gerekli önlemlerin alınabilmesi için konusunda uzman bilirkişilerce “durum tespiti” yapılmasına ihtiyaç olduğunu düşünmekteyiz. Bölge halkımızın, köylülerin ve turizmcilerin inşaat nedeniyle maruz kaldıkları gelir kaybından bizler de endişeliyiz ve alanın bir an önce turizme açılmasını istemekteyiz. Diğer yandan Assos’un doğal ve kültürel değerler olmadan bölgedeki turizmin de değeri kalmayacaktır.
Yapılan yanlışlardan geri dönülmesi ve mevcut durumun iyileştirilmesi için gerekli bilimsel araştırma ve uygulamalar acilen yerine getirilmelidir."
Assos Antik Kenti, UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’nde bulunuyor.
NE OLMUŞTU?
Assos Antik Liman mevkiinde süren ve tepkilere yol açan ‘kaya ıslahı’na karşı Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği ile Assos Dostları, çalışmanın ciddi tahribat ve yıkıma neden olduğuna dikkat çekerek doğal dokunun bozulduğu gerekçesiyle suç duyurusunda bulunmuştu. Plan dahilinde 1. derece sit alanı olan alanda 12 bin metrekarelik bir otopark yapılacağı da öngörülmüş ve uygulamayı denetleyecek bilim kurulu denetimi oluşturulmamıştı.
Suç duyurusunun ardından Çanakkale Kültür Varlıkları Koruma Bölge Kurulu’nun verdiği olumlu raporunun iptali ve ıslah çalışmalarının yürütmesinin durdurulma kararı için dava açılmış, örgütler dava dilekçesinde,“Uygulamalar, 1. Derece doğal ve arkeolojik sit alanı olan limanın gerisindeki yamacın iş makineleri ile oyularak yok edilmesine neden olmuş, peyzajı değiştirmiş, doğal oluşuma aykırı, yer yer 40 metreyi bulan genişlikte şevler oluşturulmuştur. Dava konusu kurul kararı, bu yanıyla da koruma ilkelerine, iç hukuk kurallarına ve uluslararası sözleşmelere tamamen aykırı bir sonuç doğurmuştur” açıklamasını da yapmıştı.
DENİZ HABER AJANSI
