Geçmişte CMC atıkları nedeniyle ciddi zorluklar çeken ve halen daha geçmişteki yanlışların acısını yaşayan Lefke ve Gemikonağı bölgesi ayağa kalktı. İkinci bir liman oluşturulması için Meclis’te görüşülen tasarı ile ilgili vatandaşlar ‘kirli yatırıma hayır’ dedi.
Lefke ve bölgesi sivil toplum örgütü temsilcileri, Meclis Genel Kurulunda görüşülen ‘Serbest Liman Yasa Tasarısı’nın ardından bir toplantı düzenleyerek, geçmişten ders alarak Lefke ve bölgesinde ‘kirli yatırıma’ izin vermeyeceklerini açıkladı.
Bölgede ikinci bir alanda serbest liman ve bölge oluşturmakla ilgili yasa tasarısının ivedilik alınarak Meclis Genel Kurulu’nda görüşülmesinin karşı yol haritası oluşturulması için bir araya da gelen sivil toplum örgütleri, çalışma ve eylem planı oluşturacaklarını kaydetti.
Lefke Belediye Başkanı Aziz Kaya yaptığı açıklamada 2002 yılında CMC atıklarının bulunduğu bölgenin Gemikonağı Serbest Bölge ve Limanı ilan edildiğini kaydederek bir şirkete verildiğini belirtti. Kaya, o dönemde ilgili şirkete serbest bölge kurması ve orada bulunan atıkların temizlenmesi şartı ilgili bölgenin verildiğini ifade ederek ilgili şirketin sözleşmenin gereklerini yerine getirmediğini ifade etti. Bu olayların ardından ise bölgenin başka bir şirkete verildiğini kaydeden Kaya, ikinci şirkete bu bölge verilirken bir tarihlendirme yapıldığını ve ilgili şirketin bu tarihlendirme döneminde çok az iş gerçekleştirdiğini belirtti.
Oluşan tepkilerden dolayı 2016 yılında CTP-UBP hükümeti döneminde şirketin sözleşmesinin iptal edildiğini kaydeden Kaya, kısa bir süre sonra oluşan UBP-DP hükümeti tarafından ise şirket ile yeniden sözleşme imzalandığını söyledi.
“Anlaşılır bir durum değil”
Kaya, bölgede çok az bir işlem yapan şirkete daha önce iptal kararı olmasına rağmen yeniden sözleşme imzalanmasının anlaşılır bir durum olmadığını belirtti.
Şirketin ÇED raporunu dahi hazırlayamadığını kaydeden Kaya, Meclis Genel Kurulu’na sunulan yeni serbest liman yasa tasarısı bölge halkında tedirginliğe neden oldu. Yetkililer, Lefke bölgesinde kirli yatırımın bir daha söz konusu olmayacağına dair bizlere ve bölge halkına sözler verdi.
“Kirli yatırımı kabul etmeyeceğiz”
Lefke ilçesinin turizm, eğitim ve üretimle önplana çıkmasının hedeflendiğini kaydeden Kaya, Lefke Belediyesi olarak Lefke bölgesinde kirli yatırımların yapılmasını kabul etmeyeceklerini ve belediye olarak üzerlerine düşen görevi yapacaklarını söyledi.
Lefke Sivil Toplum Örgütleri Koordinatörü Teoman Oktay, hükümetin yeniden Gemikonağı CMC bölgesinde bir serbest liman projesi varken, ikinci bir serbest liman ve bölge oluşturma konusunun girişim yaptığını ve bunun kabul edilemez olduğunu belirtti.
Oktay, yeni hazırlanan tasarıda ‘rıhtıma yaklaşacak olan gemilerin boyutlarına bakılmaksızın’ denildiğini ifade ederek “Bölge sivil toplum örgütleri olarak konuyla ilgili olarak meclise sunulan yeni yasa tasarından anladığımız Gemikonağı’na kırmızı liman olan Uluslararası Liman’ın olduğu bölgeye ki bu alan sit alanıdır, ikinci bir serbest bölge yapılacağı ve bu bölgenin kirli yatırım yapılacağıdır” dedi.
Oktay, “Anladığımız bu yasa tasarısında serbest bölge yönetimi ile ilgili firma arasında ne iş yapılırsa onların izin vereceği ve devletin kontrolü dışında bir bölge oluşturacağıdır. İlgili firma izin verilirse petrol dolum tesisi, rafineri veya nükleer santral yapabilecek ve devlet bu bölgeye karışamayacak anlamındadır. Bu durum meclisin ve halkın gözünden kaçırılmaktadır. Bizler bu durumu tespit ettik ve kamuoyu ile bu durumu paylaştık. Yasa tasarısına bakıldığı zaman konunun özetini görürsünüz” ifadelerini kullandı.
'Her türlü eylemi gündeme getiririz'
Lefke Turizm Derneği Başkanı Hasan Karlıtaş, Lefke’ye “Yeni Serbest Bölge Liman” yapılması ile ilgili yasa tasarısının geçtiğimiz gün görüşülmek üzere, Meclis Komitesi’ne gönderildiği kaydederek 17 senede ilgili firma tarafından taş taş üstüne konulmadığını söyledi.
Karlıtaş, Soli Antik Tiyatrosu’nun da içerisinde bulunduğu sit alanı sınırına ikinci bir serbest bölge daha oluşturulmak istendiğini kaydederek işin üzücü boyutunun, tüm planlamalarda bölgenin geleceğinin turizm, eğitim ve üretimden geçtiği söylenirken diğer taraftan da kirli yatırıma izin verildiğini söyledi.
Dernek olarak ‘bölgeye temiz yatırımlara evet’ dediklerini kaydeden Karlıtaş, ancak kirli yatırımlara kesinlikle karşı olduklarını belirtti. Lefke’nin sahip olduğu uluslararası Cittaslow kimliğini asla kaybetmemesi gerektiğini belirten Karlıtaş, bölgenin doğal yapısını ve çehresini tehdit edecek tüm girişimlerden uzak durulması gerektiğini söyledi. Geleceğini turizm, eko ve agro turizmle, eğitim ve tarım ile arayan bir bölgede serbest limanın anlamsız olduğunu belirten Karlıtaş, kirli yatırımlara karşı her türlü eylemi şiddetle yapacaklarını vurguladı.
Lefke Çevre ve Tanıtma Derneği Başkanı Ahmet Hızlı, Lefke’nin gelişmekte olan yeni bir ilçe olduğunu ifade ederek 2002 yılında CMC alanı bölgesinde serbest bölge izni verildiğini ancak izin verilen şirketin sözleşmenin hiçbir gereğini yerine getirmediğini söyledi.
Temmuz 2017 içinde ilgili firmanın iznini iptal eden hükümet ortağı olan UBP’nin bu kez UBP-DP hükümeti olarak kırmızı liman olarak bilinen Gemikonağı Limanı bölgesine serbest liman kurma önergesini meclise sunmasının kendilerini şok ettiğini ifade eden Hızlı, “Meclise sunulan önergede serbest limanın hangi amaçlarla kurulacağı tam ve net olarak belirtilmediğinden bölge sivil toplum örgütleri ve halkı olarak kirli yatırım olan petrol dolum tesisi ve rafineri kurulma durumu nedeniyle endişe duymaktayız” dedi.
Dernekler endişeli
Lefke ve Çevresi Köyleri Kalkındırma Derneği Başkanı Hakan Oran, derneklerinin, hükümetin serbest bölge yaratma kararının tam olarak net olmayışı nedeniyle endişeli olduğunu kaydederek bundan önce temizleneceği şartı ile serbest bölge ilan edilen CMC tesislerindeki kirliliğin halen daha aynı yerde durduğunu ifade etti.
Oran, “dernek yönetim kurulumuz hükümetin bu konuda karar almış olan yetkili mercileri ile gereken temasları yapmasından ve maksadın tam olarak ne olduğunun anlaşılmasından sonra konu ile ilgili tutumunu önümüzdeki süreçte paylaşılacaktır” dedi.
Türkay Fotalı: Kirli yatırıma hayır, temiz yatırıma evet
Denizli-Gemikonağı Kalkındırma Derneği Başkanı Mehmet Türkay Fotalı, Meclis gündeminde ve ülkede daha önemli sorunların olduğunu ifade ederek Gemikonağı’na serbest liman yapılmasının tekrar gündeme getirilmesinin yanlış olduğunu belirtti.
Böyle bir yatırıma dernek ve bölge halkı olarak karşı olduklarını kaydeden Fotalı, hükümetin sırf yandaşlarına peşkeş çekmek için ikinci bir serbest bölge liman izni verileceğini belirtti. Bölgede kirli yatırım yapılmasına Lefke Platformu’na üye bir dernek olarak karşı olduklarını aktaran Fotalı, “Lefke bölgesine kirli yatırımların her ne ad altında olursa olsun yapılmasına hayır, temiz yatırım yat ve balıkçı barınağı yapılmasına evet diyoruz” dedi.
Lefke Vakfı Mütevelli Heyeti Başkanı Vehit Nekibzade ise şöyle konuştu: “Yöremizde söz konusu Serbest Liman ve Bölgesi varken, şimdi de Kırmızı Liman dediğimiz ve Soli Antik Sit Alanında bulunan yükleme tesisi çevresinde Yeni Gemikonağı Serbest Liman ve Bölgesi oluşturulmak istenmektedir. Anlaşılan odur ki, bu yeni bölge ilan edildiği takdirde yine bir yandaşa peşkeş çekilecek ve ne bölgemizde ve ne de KKTC’nin herhangi bir yerinde arzu etmediğimiz doğayla barışık olmayan kirli yatırımlara mekan yaratılacaktır. Lefke ve Yöresi Sivil Toplum Örgütleri ve Lefke halkı olarak kurulmak istenen Yeni Gemikonağı Liman ve Bölgesi'ne hiçbir şart altında olur vermeyeceğiz. Tavsiyemiz Cumhuriyet Meclisinde ivedilikle görüşülmesi istenen Serbest Liman ve Bölge (Değişiklik) Yasa Tasarısının hiç zaman kaybetmeden geri alınmasıdır.”
'Turizm ve eğitime yönelmeliyiz'
Lefke Çevre ve Tanıtma Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Nazif Hülya Kubilay Lefke’nin gelişiminin turizm, eğitim ve tarımdan geçtiğini ifade ederek öncelikli hedefin turizm olması gerektiğini söyledi.
Bölgede eko ve agro turizme yönelik çalışmalar ve yatırımlar yapıldığını kaydeden Kubilay, hükümetin Gemikonağı’na serbest liman yapılması ile ilgili attığı adımın turizmle tam zıt bir icraat olacağını söyledi.
Kubilay, bu yasa önergesinin Lefke’nin Cittaslow olması ve turizme yönelik çalışmaların başlatılmasına tam zıt bir yatırım olduğunu kaydederek bölgenin gelişiminde tarımın da ön planda olduğunu belirtti.
DENİZ HABER AJANSI
