Ukrayna tarafından geliştirilen Neptün Gemisavar Füzeleri, geçtiğimiz yıl bugün Rusya’ya ait Moskva Kruvazörünü imha etmişti. Karadeniz’de bulunan Rus Donanması’nın amiral gemisi Moskva’nın batması, çok konuşulmuştu.
Rus tarafı Moskva’nın yangın sebebiyle battığını açıklarken, Ukrayna tarafı ise Neptün gemisavar füzeleriyle vurulduğunu iddia etmişti. Gemiyi vurdu iddia edilen Neptün Gemisavar Füzeleri, henüz geliştirme aşamasındaydı. Geliştirme ve test süreci devam eden Neptün’ün prototipleri, savaşın başlamasının ardından kullanılmak zorunda kalınmış ve iddiaya göre Karadeniz’de seyir halinde bulunan Moskva Savaş Gemisi’ni vurmayı başarmıştı.
Neptün Gemisavar Füzeleri’nin, Moskva Kruvazörü’ne doğru ateşlenmesinin ardından denizi yalayarak yani ‘Sea-Skimming’ seyir özelliği sayesinde radarlarda tespit edilmesi bir hayli zor olduğu için, Rus amiral savaş gemisi Moskva’nın bu füzeleri çok geç tespit ettiği düşünülüyor.
Ayrıca bazı bilgilere göre Neptune Füzeleri, hedefe ilerlerken manevralar yaptı. Aynı anda ateşlenen iki Neptune Füzesi’nden biri, denizi yalayarak doğrudan gemiye çarparken; diğer füze, son anda yükselerek ‘Yunuslama’ manevrası dediğimiz manevra ile gemiyi köprüstünden vurdu.
Olayın ardından bazı kaynaklar; Moskva’nın, o sırada havada olan Ukrayna’ya ait Bayraktar TB2’lere odaklandığını ve karadan ateşlenen 2 Neptün füzesinin gemiyi vurduğunu iddia etmişti. Rus Askeri Uzman Gundarov ise Moskva gemisinin hava arama radarının, bir Bayraktar TB2’nin vurduğunu beyan etmişti.
Project 1164 tasarımı olan Atlant sınıfı kruvazörlerin ilk gemisi Moskva’nın yapımına zamanında Sovyet Birliği toprağı olan Ukrayna’nın Mykolaiv kentinde 1976 yılında başlandı. 1983 yılında Slava ismiyle hizmete giren gemi, 1990 yılına kadar hizmet verdikten sonra modernizasyon görmek üzere hizmetten çekildi. Sovyet Birliği’nin dağılmasının ardından 2000 yılında Rusya Federasyonu’nun deniz kuvvetlerine Moskva adıyla yeniden katıldı.
Ağustos 2008’de Rusya’nın Gürcistan’ı işgali sırasında Gürcü Donanması tarafından bir füze ile vuruldu. Gemi onarıldıktan sonra tekrar hizmetine devam etti.
Moskva 2018 yılında bakıma alındıktan sonra Temmuz 2020’de tekrardan göreve başladı. Yapılan tamirat ve yenilemelerle gemi 2040 yılına kadar hizmet edebilecek hale getirildi. Fakat planlanandan geç olarak gemi ancak 2021 yılında tam anlamıyla görev yapabilmeye başladı.
Moskva çoğunlukla Soğuk Savaş döneminden kalma eski ekipmanlar kullanmaktaydı. MR-800 ve MR-710 arama radarlarına, Pop Group, Top Dome ve Bass Tilt atış kontrol radarlarına sahipti.
Oldukça ağır silahlı gemi 16 adet P-500 Bazalt veya 16 adet P-1000 Vulkan süpersonik gemisavar füzesi taşıyordu. 64 adet S-300F ve 40 adet Osa-M hava savunma füzesi ile 6 adet AK-630 yakın hava savunma sistemi ile korunuyordu.
Taşıdığı bolca silaha rağmen gemi geçirdiği modifikasyonların hiçbirinde bu silahları efektif kulllanabilmesini sağlayacak radar ve sensörler ile donatılmadı.
Özellikle radar konusunda gemi oldukça yeteneksiz kalmıştı. S-300F füzelerini güdümleyen PESA tipindeki Top Dome radarı çok eski teknolojiye sahipti .
Osa-M füzelerini güdümleyen Pop Group radarı da Osa hava savunma sisteminin radarının gemilere adapte edilmiş versiyonu idi. Bu radarın ve hava savunma sisteminin başarısızlığı Karabağ’da bir kez daha ortaya koyulmuştu. Gemi radar haricinde modern her türlü komuta kontrol sisteminden de yoksundu. (SavunmaSanayiST.com)
DENİZ HABER AJANSI
