Bir aile şirketi olan Onursan son derece titiz çalışılması gereken bir alan olan deniz güvenliği konusunda yaklaşık 32 senedir hizmet veriyor. Onursan Türkiye’de alanında ilk olmasından dolayı kendine deniz güvenliği konusunda öncü ve örnek bir şirket olma misyonunu yüklemiş. Deniz güvenliği konusu özellikle IMO’nun temel prensiplerinden ve SOLAS’la da bu prensipler koruma altına alınmış durumda. Türkiye’nin her şeye rağmen özellikle yurt dışında bu konuda önünde tecrübeyle ileriye götürülebilecek fırsatlar bulunuyor. Şüphesiz ki bu konuları Türkiye’de yerli yerinde konuşabileceğimiz isimlerden biri olan ve Onursan’da genç yaşında genel koordinatörlük görevini başarıyla yürüten Barbaros Onur’la hem Onursan’ın hikayesini hem kendi gözünden sektörü konuştuk.
Okuyucuların sizi ve Onursan’ı daha iyi tanıması için öncelikle biraz ön bilgi verelim.
İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi mezunuyum. Türkiye’deki eğitimimden sonra NewyorkSUNY’de denizcilik işletmesi üzerine master yaptım. 10 yıldır Onursan’da genel koordinatör görevinde bulunuyorum. Onursanda bir aile firması aslında. 1983 yılında kuruldu. Sektörde ilk olmak çok önemli, biz de alanımız da ilkiz ama ilk olmak önemli bir sorumluluğu da beraberinde getiriyor. Birçok şey de öncü olmanız gerekiyor. Bu yüzden Onursan’ın deniz güvenliği sektörünün amiral gemisi olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Biz hizmete 1983’te yangın işleriyle başladık ardından can salı servisine başladık. Şimdiyse filika ve kalibrasyon hizmetleri de veriyoruz. 45 çalışanımız var, uzmanlık alanımız servis ve emniyet malzemeleri tedariği.
Deniz güvenliği konusunda köklü ve tecrübeli bir firmasınız verdiğiniz hizmetlerden bahseder misiniz?
Deniz güvenliği konusunda yaptığımız işlerin başında gemilerde bulunan yangın söndürme sistemleri, sabit veya taşınabilir her türlü ekipmanın servis bakım ve satışı geliyor. Bu saydıklarım bizim öncelikli işimiz. Bir gemideki en büyük tehlikelerden biri yangındır. Yangın durumunda da gemi personelinin duruma müdahale etmesi gerekiyor. İtfaiyeyi bekleme durumunuz yok ve gemi adamlarının sorumluluğu da var. Bunu yaparken de personelin eğitimi ve ekipmanın uygunluğu çok önemli. Personelin eğitimi firmaların yetkisinde olan bir konu. Bizim ilgilendiğimiz bir konu değil. Bizim yapmaya çalıştığımız da gemilerde bulunan yangın söndürme ekipmanlarının uygun durumda olmasını sağlamak. Bu durum aynı zamanda IMO ve SOLAS gereği bir sorumluluk.
Gemiler için çok önemli olan cansalları da gemiler için temin ediyorsunuz galiba?
Can emniyetiyle ilgili çok önemli bir ekipman olan cansalı konusunda 20’ye yakın farklı markanın servis temsilcisiyiz. Cansalları her yıl kontrol edilir. Bir cansalı üretildikten hurdaya ayrılana kadar ya hiç kullanılmıyor ya da bir kere kullanılıyor. Sürekli gemide duran bir şey. Ama gerektiğinde de sağlam olması lazım. Mutlaka çalışması gerekiyor. Filikalar da son zamanlarda değişen kurallarla beraber önemli bir hale geldi. Cansalı gibi filikaları da acil bir anda kullanma durumunuz var. Kullandığınızda da çalışır olması gerekir.
Onursan bu saydıklarınız dışında ne gibi hizmetler veriyor?
Bunların dışında son üç yıldır gemilerdeki gaz algılamave ölçüm cihazlarının kalibrasyonu konusunda hizmet veriyoruz. Bu cihazlar da hayati önem taşıyor. Görerek veya duyarak algılayabileceğiniz bir şey değil. Gaz dedektörü ortamdaki gaz oranını size bildiren bir cihaz. Onursan’ın yapmak istediği bu dört ana konuyu (Yangın, cansalı, filika, kalibrasyon)müşterilere paket servis halinde sunabilmek. Müşterinin tek bir firmayla muhatap olması hem zaman hem de maddi açıdan daha avantajlı. Bizim mantığımız servis göndereceğimiz gemide işlerimizi tek seferde tamamlamak. Dünyada da bizim gibi çalışan firmalar var ve böyle firmalar daha başarılı oluyor. Böyle çalışmak kontrolün tamamen bizde olmasını sağlıyor. Kazandığımızı kendi işimize yatırıyoruz. İşimizi geliştirmeye bakıyoruz. Sürekli yenilik peşindeyiz. İlk olmak önemli ama devamını da getirmek çok daha önemli.
Bu noktada hizmetlerinizi çeşitlendirecek misiniz?
Onursan olarak müşterilerimize deniz güvenliği konusunda yurtdışında dapaket servis yapmak istiyoruz. Amacımız bu. Türkiye’de bu işi yapan bir firma yurt dışında da başarılı olur. Diğer yan sanayi firmaları da yurt dışına açılmalı. Yenilikçi olmamız gerekiyor.
Sizce son zamanlarda yatırım için Tuzla harici hangi bölgeler öne çıkabilir?
Türkiye önemli bir tamir bakım merkezi. Onursan da bu pastadan önemli pay alıyor. Tuzla çokönceden beri tamir bakım yeri. Biz de gelen gemilere servis veriyoruz. Yalova bölgesi bir süre sonra Tuzla’yı da geçebilir. Bizim servis bölümümüzün önemli bir kısmı Yalova’da faaliyet gösteriyor. Firmalar yakın zamanda Yalova’da şubeler açabilir. Onursan olarak Yalova’yı biz de düşünüyoruz. Ayrıca ilerisi için servis merkezimizi çok daha büyük bir alana taşıma düşüncemiz var.
Onursan’ın benzer firmalar arasında öne çıkmasını neye bağlıyorsunuz?
Başka firmalar da sektörün içinde ama biz rekabeti her zaman olumlu olarak görüyoruz. Sonuçta kaliteyi arttıran bir durumdur rekabet. Biz Onursan olarak yurt dışını çok iyi takip ediyoruz. Yüzde 70 yurt dışına çalışıyoruz zaten. İlişkilerimiz çok iyi bu konuda. Diğer firmalardan farklı ne yapabilirizdiye düşünüyoruz yani bu işe kafa yoruyoruz. Onursan dünyada bir ilk olarak mobil servis aracını geliştirdi. Gemilerin limanda kalış süresiyle ilgili zaman problemi oluyor mesela, Ambarlı’ya gelen bir gemi servis istediğinde trafiği de düşününceTuzla Ambarlı arası üç saat. Gidiş dönüş altı saat toplam. 18 saatlimanda kalangemiler var. Böyle çalışmak mümkün değil. Bu araçlar tamamen yaptığımız işlerle ilgili donanıma sahip, her şey içinde. Bu araçla gemiye gidiyoruz ve orada servis veriyoruz. Müşteri ekstra nakliye masrafından kurtuluyor, zamandan tasarruf ediyoruz. Bazı limanlarda da güvenlik açısından ekipman transferine sıcak bakmıyorlar. Çoğu zaman izin de verilmiyor, böylelikle bu sorunun da önüne geçmiş oluyoruz.
Gözlemlerinize dayanarak, sektörde ne gibi eksiklikler olduğunu düşünüyorsunuz?
Güvenlik işinin iki ayağı var. Herhangi bir durumda yangın tüpünü kullanan da önemli, tüpünişlevsel olması da önemli. Ayrıca gemi adamlarının eğitimi çok önemli. Ekipmanların kullanılabilmesi bizi ilgilendiren bir konu. Firmaların can güvenliği konusundaki bakış açısında da hatalar var. Can güvenliğini diğer teknik işlerden ayrı tutmak gerekir. Tasarruf edemeyeceğiniz bir alan bu. Servis firmaları olarak biz sorumluluk alırken diğer firmalarının da biraz daha bakış açılarını değiştirmelerinde fayda var. Bu konuyu diğer işlerden farklı tutmak gerekir. Bizim ilgilendiğimiz yangının çıkış nedeninden ziyade yangından sonra nasıl müdahale edildiğiyle ilgili. Gemilerdeki sabit sistemler en etkili yangın söndürme cihazları. IMO ve SOLAS’ın getirdiği kurallar genelde bir kaza sonucunda oluşturuluyor. Sorun üzerine yeni kurallar getiriyorlar. Sabit sistemlerle ilgili yenilikler yapılıyor. Sabit sistemlerin servisleri arttırılıyor. Bu da sabit sistemlerinin yeteri kadar kullanılabilir olmadığını gösteriyor. Çünkü bu sistemler tüm gemiyi söndürebilecek niteliktedir. Kapasiteleri buna göre belirlenmiştir. Ekipmanın kullanılmasıyla ilgili bir sıkıntı olduğu kesin. Personelin en az teknisyenler kadar el alışkanlığının olması gerekiyor, özellikle filika konusunda. Gemiye servise gittiğimizde gemi adamları hatta zabitler bile geneldeekipmana çok yabancılar. Kullandıkça bir sorun olmadığını görürler. SOLAS gereği gemi adamlarının ekipmanlarının belli aralıklarla kontrollerini yapmaları gerekiyor. Türkiye’deki gemi adamlarının yetersizliği, can güvenliği konusunda tek alternatifin ekipman olduğunu düşünüyorum. Bu yüzden periyodik bakımlar çok önemli.
Onursan’ın fuarlarla arasını nasıl peki?
Onursan geleneksel olarak her yıl Hamburg SMM Fuarı’na katılıyor. Fuar tercihi yaparken bölgelere dikkat ediyoruz. Dengeli ilerliyoruz. Farklı bölgelerdeki fuarları tercih ediyoruz. Çok fazla fuar var bu yüzden seçici olmak gerekiyor. Bizim gibi firmalar için katılımcı sayılarının fazlalılığından ziyade katılımcı profili çok önemli. Fuarlar için önemli olan gelen ziyaretçi sayısından ziyade katılımcı profilidir.
Şirket olarak gelecek içinplanlarınız nelerdir?
Biz bir aile firması olduğumuz için geleceğe yönelik hedeflerimiz var. Bizim hizmet verdiğimiz gemiler uluslar arası çalışıyor. Biz bu müşterilerimize sadece gemileri Türkiye’de olduğu zaman hizmet verebiliyoruz. Aynı müşterilerimizin gemileri her zaman Türkiye’de olmuyor. Bizim işimiz tamamen uluslararası. Denizcilik dünya mesleği. Günün büyük bir bölümü İngilizce konuşarak geçiyoruz. Bizim gibi bir firma için en büyük hedef yurt dışına açılmak olabilir. İstanbul gibi çok yoğun bir yerde hizmet veriyoruz. Daha ilerisi yurt dışında da bu hizmetleri verebilmek. Hedefimizde ABD var. Ben zaten 2003-2005 yıllarında ABD’de kaldım. Amerika çok büyük bir pazar. Belli liman bölgelerinde bizim çalıştığımız müşterilerimizin gemileri buraya geliyor. Avrupa da önemli bir yer. Buralarda yapılanmalar düşünüyoruz. Bizim gibi firmalar için isim çok önemli. Yaptığımız iş can güvenliği. Yapılan hataların çok büyük sorumluluğu var. Yapılacak bir yanlışın çok büyük geri dönüşümü olur. İşin şakası yok açıkçası.
Onursan olarak yakın zamanda yurt dışına yatırım yapacak mısınız?
Yurt dışında çalıştığımız yerlerde iş ortaklarımız çok fazla. Müşterimizin gemisi Brezilya’ya gidiyor. Servis hizmeti için bizi arıyor.Birçok iş ortağımızla beraber kurslara gidiyoruz. Her ülkede bir networkumuz var. Belli yerlerde çalıştığımız noktalarda sıkı işbirliği yaptığımız ortaklıklar var. Onursan’ın yurt dışında direk hizmet verdiği bir yapılanması yok ama olmasını istiyoruz. Benim müşterimin Rusya’ya gittiğinde orada hizmet alacağı firmalar var. Şu an için onlarla kontak kurup müşterimize hizmet veriyoruz, ilerisi için ne olur göreceğiz.
Çevre konusunda ne gibi çalışmalarınız var?
Çevreyi kirletmemeye özen gösteriyoruz. Tuzla’da bizim gibi yan sanayi işleriyle uğraşan firmalar için çevreye konusunda dikkatli olmak çok önemli. Tuzla denizcilik konusunda dünyada isim yapmış bir yer. Tersaneler için söyleyemeyiz belki ama dışarıdan gelen bir insan için yan sanayi alanları çok iyi durumda değil. Çevreye duyarlı olmamız gerekiyor. Çöplerin ayıklanmasına dikkat edilmeli. Arkadaşlarımız da gerekli eğitimleri alıyorlar. Bulunduğumuz yerde de çevresel düzenlemenin daha iyi olması gerekiyor. Yan sanayi bölgesinin çok daha iyi bir yerde olması gerekiyor. Yan sanayi için OSB bölgesi oluşturulabilir.
Deniz Haber Ajansı
