1979 yılında yapımına başlanan ve 1982 yılında denizlere inen Asturias Prensi 2013 yılında emekli edilmişti. Kraliçe Sofia sponsorluğunda 630 milyon euro maliyetle inşa edilen uçak gemisi 1. Juan Carlos tarafından törenle hizmete alınmıştı.
196 metre uzunluğundaki gemi, İspanyol Ordusu'nda bulunduğu süre içerisinde 1991 yılındaki 1. Körfez Savaşı, 1994 yılındaki Yugoslavya krizi gibi uluslararası öneme sahip olaylarda aktif rol almıştı. 830 mürettebat kapasiteli ve satte 48 kilometre hız yapabilen tarihi uçak gemisine Endonezya ve Filipinler de talipti. Bir dönem Angola ordusuna satıldığı dahi iddia edilmişti.
BİRÇOK KEZ SATIŞI REDDEDİLDİ
İspanyol devleti talip olan ülkelerin NATO üyesi olmaması ve geminin içerisinde Pentagon'a ait askeri silah teknolojisinin bilinmeyen ellere geçebilme riski nedeniyle bu ülkelere satışı reddetti. Gemide, dakikada 9 bin mermi atabilen, 4 Meroka 2A multiturbo savunma sistemi bulunuyor. Asturia Prensi, AV-8B Harrier II Plus, SH-3D / H Sea King, Hughes 500, Seahawk SH-60B Lamps III ve Agusta-Bell AB 212 kargo ve arama kurtarma uçaklarıyla eş güdümlü çalışabiliyordu. 176 metrelik pisti ve 2400 metrekarelik hangarla birlikte geminin toplam da 29 adet uçağı aynı anda barındırabiliyordu.
Geminin taliplileri arasında Hollywood da vardı ancak film seti olarak kullanma isteği silah kaçakçılığı ve cinsel taciz odaklı senaryo gerekçesiyle kabul görmedi. İspanyol halkının müze teklifine de fon eksikliği engel oldu.
2.7 MİLYON EURO'YA LEYAL'E SATILDI
4.8 milyon euro başlangıç fiyatıyla açık arttırmaya çıkarılan dev gemiye istenen talip çıkmayınca Surus Inversa firması üzerinden 2.7 milyon euro karşılığında Türk firması Leyal'e satıldı. Gemi İzmir'e getirildikten sonra operasyon maliyetinin 30 milyon euro üzerinde olması nedeniyle tamamen sökülecek ve parçaları geri dönüştürülerek ekonomiye kazandırılacak. El Espanol'un haberine göre gemiden 6 bin tonu çelik olmak üzere 8 bin 500 tonu aşkın metal çıkacak.
16 bin ton toplam ağırlığa sahip dev gemi 7 Ağustos'ta İspanya'nın Ferrol Limanı'ndan ayrıldı ve yaklaşık 30 gün süren seferiyle Türkiye'ye vardı. Güçlü lakabıyla bilinen İngiliz uçak gemisi HMS Illustrious da geçtiğimiz aylarda Türk firması "Leyal" tarafından 2.1 milyon sterlin karşılığında satın alınmıştı. 22 bin ton ağırlığa sahip olan ve 32 yıl boyunca İngiliz Ordusu'nda kullanılan uçak gemisi türünün kalan son örneğiydi. 85 mürettebat kapasiteli 210 metrelik pistiyle devasa gemi İngiliz ordusunda 2014 yılında kullanımdan kaldırılmıştı.
DÜNYANIN ETRAFINI 4 KEZ DOLANDI
Kraliyet ve halk için önemli bir yere sahip olan gemi pek çok tarihi ana tanıklık etmişti. Gemi Portsmouth'tan demir alırken plaj sakinleri tarafından uğurlandı. 1982 yılında Arjantin ile yapılan Falkland savaşı için özel olarak üretilen uçak gemisi Afganistan, Bosna ve Sierra Leone ihtilafları için de sevk edilmişti. Görev süresi boyunca dünyanın etrafını 4 kez dolanan 1740 çift katlı otobüs büyüklüğündeki uçak gemisinin yüzer otel ya da müze yapılması istenmesine rağmen Türkiye'ye satılması kararlaştırılmıştı.
Leyal Gemi Söküm firmasının aldığı gemi iki ay sonra Aliağa Limanı'nda görüntülendi. Söküm işlemleri başlanan dev uçak gemisinden neredeyse hiçbir şey kalmamış gibi görünüyor. Ağır makinalarla parçalarına ayrılan gemiden elde edilen madeni materyallerle pekçok alanda üretim yapılması planlanıyor. Gemiden elde kalan bazı parçalar köprü inşaatlarında ve yeni gemi yapımında değerlendirilecek.
Leyal, Türkiye'de bulunan tek gemi söküm ve geri dönüşüm firması olarak biliniyor.
DENİZ HABER AJANSI
