Küresel ticarette gelişmekte olan ülkeleri destekleyen Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD), yüksek enflasyon riskleri, gıda güvenliğindeki belirsizlik ve artan sera gazı emisyonları konusunda uyarılarda bulundu.
Yemen'in nüfuslu bölgelerinin çoğunu kontrol eden İran bağlantılı Husi hareketinin Gazze'deki Filistinlilere destek olduğunu iddia ettiği gemilere saldırmaya başlamasından bu yana nakliye şirketleri gemilerini Kızıldeniz'den uzaklaştırdı. ABD ve İngiltere, Husilere karşı hava saldırılarıyla karşılık verdi.
UNCTAD, Süveyş Kanalı'ndan aralık ayı başına göre yüzde 39 daha az geminin geçtiğini, bunun da navlun tonajında yüzde 45'lik bir düşüşe yol açtığını söyledi.
UNCTAD'ın ticaret lojistiği başkanı Jan Hoffmann, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinden bu yana tahıl ve petrol akışları ile kuraklıktan kaynaklanan düşük su seviyeleri nedeniyle geçen ay sevkiyatın bir önceki yıla göre yüzde 36, iki yıl öncesine göre ise yüzde 62 azaldığı Panama Kanalı da dahil olmak üzere, şu anda üç önemli küresel ticaret yolunun kesintiye uğradığını söyledi.
Hoffmann, "Çok endişeliyiz. Gecikmeler, daha yüksek maliyetler ve daha yüksek sera gazı emisyonları görüyoruz" dedi.
Hoffmann, gemilerin daha uzun rotalar seçmesi ve dolambaçlı yolları telafi etmek için daha hızlı seyahat etmesi nedeniyle emisyonların arttığını söyledi.
Süveyş Kanalı küresel ticaretin yüzde 12-15'ini ve konteyner trafiğinin yüzde 25-30'unu gerçekleştiriyor. Kanaldan yapılan konteyner sevkiyatları 19 Ocak haftasında Aralık başına kıyasla yüzde 82 oranında azalırken, LNG'deki düşüş daha da büyük oldu. Kuru yüklerdeki düşüş daha az olurken, ham petrol tanker trafiği çok az bir artış gösterdi.
Spot konteyner fiyatları 500$ ile en keskin haftalık artışını kaydederek sadece Asya'dan Avrupa'ya yapılan sevkiyatları değil, aynı zamanda iki kattan fazla artan ABD'nin batı kıyısına giden Süveyş dışı rotayı da etkiledi. Bununla birlikte, fiyatlar hala Covid-19 salgını sırasında ulaşılan zirvenin sadece yarısı kadardı.
Hoffmann gıda fiyatlarının bu etkiyi hissedebileceğini belirterek, Ukrayna'daki savaştan bu yana görülen artışların yaklaşık yarısının yüksek nakliye maliyetlerinden kaynaklandığını, ancak gelişmiş ülkelerdeki son tüketicilerin bu etkiyi görmesinin biraz zaman alabileceğini sözlerine ekledi.
"Bu yüksek navlun oranlarının tüketicilere yansıtılması bir yıla kadar zaman alıyor” diyen Hoffmann “Ta ki onları gerçekten mağazada, Ikea, Walmart veya benzeri hangi mağaza olursa olsun görene kadar" dedi.
DENİZ HABER AJANSI
