Japonya’nın Kushimoto kasabası açıklarında 1890’da batan Ertuğrul gemisinin anısına Uzakdoğu seyahatine çıkan Türk Deniz Kuvvetleri’ne ait TCG Gediz fırkateyni Japonya’ya vardı. Aksaz Deniz Üssü’nden 250 denizci ile yola çıkan TCG Gediz’in sürpriz bir personeli de var. Gönüllü olarak sefere katılan diş hekimi Deniz Teğmen Cihan Güllü dedesi Akçaabatlı Osmanoğlu Mehmet’i şehit olduğu topraklarda 5 kuşak sonra anmak için bu tarihi yolculuğa katıldı. Mezarı halen Kushimoto’da olan dedesine görevini yerine getirmek için gemide bulunan Teğmen Güllü, “Bu hayatımın en büyük yolculuğu” diyor. 

Japonya ile daha iyi diplomatik ilişkiler kurmak için II. Abdülhamit’in isteği üzerine Uzakdoğu’ya gönderilen Ertuğrul fırkateynin tarihi yolculuğunun anısına 1 Nisan’da yola çıkan TCG Gediz, yolculuğunun ilk yarısını tamamladı. Japonya‘dan dönüş yolculuğu sırasında 16 Eylül’de Kushimoto kasabası açıklarında fırtınaya yakalanarak batan Ertuğrul’da şehit olan 540 asker için düzenlenecek etkinliklere katılacak olan TCG Gediz, Güney Kore’nin Busan Limanı’ndan askeri törenle Pasifik Okyanusu’na uğurlandı. TCG Gediz, Japonya’daki ilk limanı olan Shimonoseki’ye önceki gün vardı. Ertuğrul’da şehit olan 540 denizciden biri olan Akçaabatlı Osmanoğlu Mehmet’in 5. Kuşak torunu olan diş hekimi Deniz Teğmen Cihan Güllü de tarihi yolculukta yer alıyor. Mezarı halen Kushimoto’da olan dedesine görevini yerine getirmek için tarihi yolculuğa gönüllü olarak katılan teğmen Güllü, yaklaşık 5 bin 400 deniz mili seyir yaptı.

‘Gözü yaşlı eş ve 2 çocuk’

İstanbul Üniversitesi Çapa Diş Hekimliği Fakültesi’ni bitirdikten sonra Türk Deniz Kuvvetleri’ne katılan Teğmen Güllü, 60 günlük gidiş yolunda oldukça heyecanlandığını belirtti. Teğmen Güllü, “Denizci bir aileden geldiğim için deniz kuvvetlerine katıldım. Ama burada olmak hayatımın en büyük yolculuğu. Çünkü dedem henüz 24 yaşındayken katıldığı seferde arkasında gözü yaşlı bir eş ve iki kız çocuğu bırakarak şehit olmuş. Anneannem Çimen’in bana anlattığı hikayelerle büyüdüm. O da anneannesi Hafıza’nın anlattıklarıyla hep dedesini düşünmüş. Burada olmam benim ve ailem için büyük gurur. 5 kuşak boyunca dedemin hatırasını yaşattık” dedi.

‘Onları unutmamalıyız’

Deniz Hava Komutanlığı’ndaki tek uçuş diş tabibi olduğunu belirten Teğmen Güllü, “125 yıl sonra TCG Gediz’le çıktığım yolculuk destanlaşan kahramanlıkların hatırlanması için çok önemli. Dedem gibi hayatını kaybeden 545 levent (Osmanlı deniz askeri), ülkelerinden binlerce kilometre uzakta vatanları uğruna şehit oldu. Türk Deniz Kuvvetleri’nin dünyanın her denizinde barış için dolaşması ve bunun bir parçası olmam bana gurur veriyor” diye konuştu.

Genç teğmenler gemideydi

II. Abdülhamit, 1887 yılında Japonya İmparatorunun yeğeninin bir savaş gemisiyle İstanbul’u ziyaret etmesinin ardından Japonya’ya bir heyet gönderilerek iade-i ziyaret yapılmasını emretmişti. Bu ziyaret için İstanbul tersanelerinde yapılan Ertuğrul fırkateyni seçildi. 

Fırkateyn, hem yelken hem de makine ile hareket ediyordu. 2 bin 400 ton ağırlığında Ertuğrul fırkateyni 25 yaşındaydı ve yaklaşık 1 yıl önce ahşap kısımları tamir görmüştü. Ancak, makine ve kazanların alt bölümüne dokunulmamıştı. Kafile Başkanı Albay Osman Bey, gemi komutanı da Yarbay Ali Bey’di. Gemide özel olarak seçilen 56’sı subay toplam 609 mürettebat vardı. O yıl Bahriye Mektebi’ni bitiren genç teğmenlerin tamamı da gemiye alındı. Abdülhamit’in Japon imparatoruna mücevherli imtiyaz nişanı ve diğer hediyelerini götüren gemi, uğradığı ülkelerin halkları ve Müslümanlar tarafından görkemli sevgi gösterileriyle karşılanıyordu. 

11 aylık yolculuk sonrası 7 Haziran 1890 tarihinde Japonya’nın Yokohama Limanı’na varan gemiyi, Japon imparatoru görkemli bir şekilde karşıladı. Ertuğrul fırkateyni, Japon sularında kaldığı 3 ay boyunca etrafındaki binlerce Japon kayığına 50 kişilik bandosuyla konserler verdi. Geri dönüş yolculuğuna çıkılacağı gün Japon bahriyesinin tayfun uyarısına rağmen, fırkateyn planlandığı gibi 15 Eylül 1890 tarihinde Yokohama Limanı’ndan ayrıldı. Kushimoto açıklarında tayfuna yakalanan firkateyn 16 Eylül 1890’da kayalara çarparak battı. Kazadan sadece 69 denizci kurtulabildi, Amiral Osman Bey de dahil diğer mürettebat hayatını kaybetti. Fırkateynin trajik sonu Türk-Japon halklarını yakınlaştırırken yöre halkı, kazadan kurtulanlara büyük yardım ve yakınlık gösterdi. 
Kazada ölenlerin anısına Kushimoto’da 1891 yılında bir Şehitlik Anıtı yaptırıldı. 1929 yılında yine Japonlar tarafından genişletilen anıt, 1937’de Türkiye tarafından  restore edildi ve Ertuğrul fırkateyni şehitleri her yıl anıtta düzenlenen törenle anılıyor.

Deniz Haber Ajansı