Sel felaketiyle anılan Karadeniz’de AKP’li belediyelerin denize dolgu yapma ısrarı bitmiyor. Son olarak Trabzon’un Arsin ilçesindeki Yeşilyalı ve Nuroğlu mahalleleri sınırları içerisindeki 277.22 hektarlık deniz üstü alanına ‘Trabzon Yatırım Adası Endüstri Bölgesi’ yapılması için ‘ÇED Gerekli Değildir’ kararı verildi. Böylece projenin olası etkileri ölçülmeden milyonlarca metreküp malzemeyle yapılacak deniz dolgusu projesine ‘onay’ verilmiş oldu.
Projeye ilişkin olarak AKP’li Trabzon Büyükşehir Belediyesi ile Arsin Belediyesi, Trabzon Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı ile Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası’nın yetkililerinden oluşan Trabzon Yatırım Adası Endüstri Bölgesi Yönetici Anonim Şirketi 12 Temmuz 2019 tarihinde kuruldu.
Yatırım Adası Endüstri Bölgesi Yönetici A.Ş. tarafından devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan bölgede, deniz alanında dolgu yapılarak alan kazanılması için proje hazırlatıldı. Bunun için de ‘Trabzon Arsin Yatırım Adası ve Endüstri Bölgesi Etüt Proje İşleri’ başlığında bir ihale açıldı. ‘Belli istekliler arasında’ düzenlenen ihaleyi, N.K.Y. Mimarlık ile Etisa Mühendislik İş Ortaklığı aldı. Söz konusu şirketlerle 3 Aralık 2019 tarihinde sözleşme imzalandı ve projenin 4 Kasım 2021’e kadar teslim edilmesi istendi.
390 FUTBOL SAHASINA EŞİT
Birgün’de yer alan habere göre, hazırlanan projenin sonrasında da 7 Ocak tarihinde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) başvurusu yapıldı. Başvuruyu değerlendiren Bakanlık, 278 hektar yani yaklaşık 390 futbol sahası büyüklüğünde, tamamı denizin doldurulması yoluyla elde edilecek dolgu alanı projesi için önceki gün ‘ÇED gerekli değildir’ kararı alındığını açıkladı. ÇED süreci, bir projenin doğa üzerinde yaratacağı etkilerin masaya yatırılması anlamına geliyor. ‘ÇED gerekli değildir’ kararı ise projenin doğaya etkileri bakımından değerlendirme dışı tutulması durumunda veriliyor. Yani maden projesinin doğaya etkisini ölçmeden onay verilmiş oldu.
2 MİLYAR 129 MİLYON TL
Proje tanıtım dosyasında yer alan bilgilere göre, Cumhurbaşkanlığı kararıyla ‘endüstri bölgesi’ ilan edilen bölgede yapılacak projenin maliyeti, tam 2 milyar 129 milyon 554 bin TL olacak. Karadeniz Sahilyolu kenarında, Trabzon Limanı’nın 23 kilometre, Trabzon Havalimanı’nın ise 16 kilometre doğusunda kalan alanda projenin üç yılda tamamlanması planlanıyor. Proje kapsamında 33 milyon 252 bin metrekarelik deniz dolgusu yapılacak. Dolgu malzemesinin Trabzon Büyükşehir Belediyesi adına üretim izni alan bir bazalt ocağından alınması planlanıyor. Fakat proje kapsamında başka ocak alanları olduğu, bunlar için de izin sürecinin devam ettiği, bölgeye yakın taş ocaklarından da dolgu malzemesi satın alınacağı bildirildi.
Proje tanıtım dosyasında bölgede kalkan, hamsi, levrek, palamut, lüfer, barbunya, istavrit, mezgit, kaya levreği ve iskorpit gibi balık türlerinin mevcut olduğu aktarılırken “Faaliyet alanında meydana gelebilecek atık sular bilinçsizce denize akıtılırsa denizde toplu balık ölümlerine ya da hayvanların zarar görmelerine neden olabilir. Bu nedenle atık sular denize akıtılmayacak” denildi.
"CAN KAYBINDAN SORUMLU DEĞİLİZ"
Dosyada proje için kamu kurumlarından alınan görüşlere de yer verildi. DSİ 22. Bölge Müdürlüğü’nün 28 Ocak tarihli görüş yazısında, dikkat çeken ifadeler yer aldı:
“Proje içerisinde kalan güzergâh boyunca bütün derelerin debi değerleri gözetilerek boyutlandırılması gerektiği (…) tüm dere yataklarında meydana gelebilecek muhtemel olaylar nedeniyle oluşabilecek can ve mal kaybında kurumumuz sorumlu tutulamayacağı bilinerek projelendirme yapılmalıdır.” Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı Trabzon Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü de 24 Ocak tarihli yazısında, şunları dile getirdi: “Balıkların üreme dönemlerini kapsayan haziran başı ve ağustos sonu arasındaki aylarda çalışmalara ara verilmeli ve mevcut deniz suyu kalitesinin bozulmamasına dikkat edilmelidir.”
CİDDİ TAHRİBATA NEDEN OLACAK
‘Mega endüstri bölgeleri’nin yer seçim kararlarını inceleyen TEMA Vakfı, raporunda, Trabzon Yatırım Adası Projesi’ne de yer vermişti:
“Trabzon’da bu denli büyük sanayi amaçlı dolgu projesinin hayata geçirilmesi sonucunda zemini kayalık kaplı olan deniz alanında hem biyolojik çeşitliliği hem de Karadeniz’de kirliliği ciddi ölçülerde etkileyecek bir tahribat meydana gelecektir. Ayrıca dolgu alanının elde edilebilmesi için gereken milyonlarca metreküp dolgu malzemesi ihtiyacının karşılanabilmesi adına Karadeniz’in dağlık alanlarında yeni taş ocakları açılacaktır.”
DENİZ HABER AJANSI