Cumhurbaşkanlığı himayelerinde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı uhdesinde, TÜBİTAK MAM Kutup Araştırmaları Enstitüsü koordinasyonunda gerçekleşen 3. Ulusal Arktik Bilimsel Araştırma Seferi'ne Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Seyir, Hidrografi ve Oşinografi Dairesi Başkanlığı ve Meteoroloji Genel Müdürlüğü de katıldı.
Bu kapsamda Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Seyir, Hidrografi ve Oşinografi Dairesi Başkanlığı, deniz suyunda sıcaklık, renk ve tuzluluk, Meteoroloji Genel Müdürlüğü ise seferin gerçekleştiği gemiye kurulan meteoroloji istasyonu aracılığıyla sıcaklık değerlerinin ölçümlerini gerçekleştirdi.
Çalışmalara ilişkin değerlendirmelerde bulunan 3. Ulusal Arktik Bilimsel Araştırma Seferi Koordinatörü Prof. Dr. Burcu Özsoy, iki kurumun da ilk kez bu yıl sefere katıldığını belirterek, şunları kaydetti:
"Arktik bölge dediğimizde çok değişen bir hava durumu ve meteorolojik durumlar karşımıza çıkıyor. Özellikle bulunduğumuz noktanın sıcaklık değişimlerinin farklılık göstermesi, önceki senelere göre çok farklı hava durumuyla karşı karşıya kalmamız aslında özellikle meteorolojik olarak topladığımız verilerin önemini ortaya çıkarıyor. Gemiye entegre ettiğimiz ekipman bulunduğumuz noktalarla ilgili mikro seviyede hava durumu takibi yapacak ve topladığımız veriler sonraki senelere ışık tutacak. Gemimizin üzerinde bulunduğumuz her noktada hava sıcaklığı, nem, rüzgar hızı, yönü ve şiddeti ile ilgili almış olacağımız her veri bizler için çok kıymetli olacak. Bu verileri bundan sonraki seneler için elimizde tutacağımız veri tabanına dahil ediyor olacağız."
Özsoy, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Seyir, Hidrografi ve Oşinografi Dairesi Başkanlığının deniz suyu sıcaklığı, deniz tuzluluğu, akıntı ile ilgili her türlü verinin toplanması yönünde tüm seyir boyunca verilerin toplanmasını sağladığını ifade etti.
"Hidrografik çalışmalardaki asıl amacımız denizlerde derinlik bilgilerini elde etmek"
Sefere katılan Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Seyir, Hidrografi ve Oşinografi Dairesi Başkanlığından Mühendis Üsteğmen Semih Nart da hedeflerinin gemilerin güvenli seyir yapmaları amacıyla haritalar üretmek olduğunu, bu kapsamda oşinografik ve hidrografik çalışmalar yaptıklarını ifade etti.
Nart, "Hidrografik çalışmalardaki asıl amacımız denizlerde derinlik bilgilerini elde etmek. Gelişen teknolojiyle birlikte hidrografi verisi elde etmek için artık uydu kaynaklı batimetriyi kullanmakta ve bununla ilgili çeşitli çalışmalar yapmaktayız." şeklinde konuştu.
Kuzey Kutbu'nda bulunma amaçlarının soğuk sulardaki değişikliğin uydu kaynaklı batimetriye olan etkisini incelemek ve ışığın denizde ne kadar etki ettiğini görmek olduğunu vurgulayan Nart, şu bilgileri verdi:
"Suyun renginin, sıcaklığının, tuzluluğunun bu ölçümlere olan etkisini inceliyoruz. Daha önce Antarktika'da çeşitli hidrografik ölçümleri gerçekleştirmiştik. Yer yer bazen zorluklar yaşıyoruz, derinliğin azaldığı, buz hareketinin çok olduğu yerlerde gemilerimiz ölçüm gerçekleştiremiyor. Bu durumlarda da uydu kaynaklı batimetriyi kullanmak amacındayız. Bununla ilgili ışığın kırılımı, ışığın denizin altına ne kadar penetre ettiğini görmek adına şu an bulunduğumuz noktada çeşitli çalışmalar yapmaktayız."
Semih Nart, Antarktika'da ve Arktik bölgesinde buz hareketlerini incelemek istediklerini dile getirerek, "Küresel iklim değişikliğinden kaynaklı olarak halihazırda bir buz hareketliliği mevcut ve bu hareketliliğin ilerleyen zamanlarda daha da artacağı görülmektedir. Gemilerin seyir yapması amacıyla rota planlamasını, buz hareketliliğini görmek, rüzgarın, dalganın rota seyrine etkisini görmek adına Antarktika ve Arktik bölgede buzul hareketliliğini incelemek istiyoruz." değerlendirmesini yaptı.
"Arktik bölgede güneş ve ışık şartlarına göre verimliliği ölçülecek"
Meteoroloji Genel Müdürlüğünden Elektronik Mühendisi Çetin Biçer de Kuzey Kutbu'nda ilk kez bu yıl çalışma başlattıkları aktararak, seferin gerçekleştirildiği bölgede hareket edecek gemiye deniz meteoroloji gözlem istasyonu kurduklarını ve meteorolojik verileri elde ettiklerini kaydetti.
Biçer, sefer kapsamında birçok araştırmacıyla çalışma yürüttüklerini belirterek, konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Kendi mikroişlemci tasarımım olan bir ölçme devresini burada denemek istedim ve kutup şartlarında çalışması için veri toplamayı amaçlıyorum. Aynı zamanda TÜBİTAK MAM Kutup Araştırmaları Enstitüsü araştırmacılarından Dr. Erhan Arslan'ın solar panel verimi hakkındaki projesini birlikte gerçekleştiriyoruz. Arktik bölgede güneş ve ışık şartlarına göre verimliliği ölçülecek. Belirli saatlerde, belirli güneş ışığında solar radyasyon değerlerini ölçerek projeyi gerçekleştiriyoruz."
DENİZ HABER AJANSI
