Haber-Analiz / Recep CANPOLAT: Armatörler ve gemi işletmecilerinin olmazsa olmazlarından birisi, banka finansı ve ona paralel gelişen işletme aktifleşmesini sağlayan kredi ayağıdır.

Bankacılar ve armatörler yeri geldiğinde birbirlerinin kan kardeşi, yeri geldiğinde ise kanlı kardeşidir.

Denizcilik sektöründe ayakta durmak ve işletmesini büyütmek isteyen şirketler, bankacıların ve finansörlerin kapısını çalmak zorunda. Yüzde 20 sermaye ile yola çıkan işletmelerin, yüzde 80'lik koşu bandını bankacılar ve kreditörler ile yürümesi gerekiyor.

Bugün yaşadığımız gibi, global kriz dönemlerinde kan kardeşi olan bankacılar ve armatörler, birbirlerinin izine ateş ederek, kanlı kardeş haline geliyor.

Kredileri geri çağırma, teminatları bozdurma yoluna giden Gaddar Kardeş sınıfına yükselen bankacılar, armatörlerin ve gemi işletmecilerinin rüyalarına, bugün olduğu gibi kara basanlar gibi çöküyor.

Kaleme aldığım bu yazıyı, 'Armatör Bankacılar' penceresinden analiz ederek, bir anlamda Bankacıların armatörlükle imtihanını mercek altına almaya çalışacağım.

İŞ BANKASI 1981 YILINDA NEMTAŞ'LA YOLA ÇIKTI

Türkiye İş Bankası'nın bir iştiraki olan NEMTAŞ Denizcilik, 1981 yılında İzmir-Aliağa’da üçüncü şahıslara limancılık hizmeti vermek amacı ile kuruldu. Kuru yük gemileriyle kömür, demir cevheri ve tahılın yanında boksit, fertilayzer ve demir-çelik ürünlerini de taşıyan Nemtaş Denizcilik, İlerleyen yıllarda limancılık hizmetinin yanına brokerlik, antrepoculuk, gemi acenteliği ve gemi söküm gibi dallar da ekledi.

1988 yılında tümüyle İş Bankası kontrolüne geçen Nemtaş Denizcilik, 1995 yılında ilk gemisi M/V NEMTAŞ’ı alarak armatörlüğe de adım attı.. 1990’ların sonuna gelindiğinde, grup şirketleri içinde yer alan İzmir Demir Çelik Sanayi A.Ş.’ye ait gemilerin de işletmesini yaparak dört gemilik bir filoya ulaştı.

2000’li yıllar NEMTAŞ’ın hızla büyüyerek faaliyet alanlarını çeşitlendirmesi açısından bir dönüm noktasını oluşturdu. Bu faaliyetlerden bazıları; Petrol Ofisi deniz taşımalarını yapmak üzere 3 adet tankerin alımı, Türkiye’nin ilk özel limanı olan Gemport’un %51 hissesine iştirak edilmesi, Aliağa’da gemi söküm faaliyetlerine başlanması olarak sıralanabilir.

2001 yılnda ilk yeni inşa gemisi M/V NEMTAŞ-1’in alımını, sırasıyla M/V NEMTAŞ-2, M/V NEMTAŞ-4, M/V KARŞIYAKA ve M/V 26 AĞUSTOS gemileri izledi.

2015 yılında 252 bin 959 DWT taşıma kapasitesine sahip olan Nemtaş Denizcilik, 2016'nın ikinci çeyreğinden sonra, filosunda bulunan gemileri tek tek satarak armatörlükten çıkmaya başladı.

75 MİLYON DOLARA ALDI, 5 MİLYON DOLARA SATIYOR

Bankacılardan armatör olur mu? sorusuna, ibretlik ikinci el gemi alımıyla bulmaya çalışacağız.

Gemimizin adı M/V YASA KAPTAN ERBIL;

2002 yılında Filipinlerin Tsuneishi Heavy Industries Tersanesi'nde inşa edilerek YASA Holding'in filosuna katılan 52 bin 455 DWT taşıma kapasitesine sahip kuruyük gemisi, 4 yıllık işletmesinden sonra, 2006 yılında Kaptanoğlu Holding'e satıldı.

YASA Holding tarafından 32 milyon dolara Kaptanoğlu Holding'e satılan M/V YASA KAPTAN ERBİL isimli kuruyük gemisine M/V PINAR K ismi verildi. İki sene Kaptanoğlu Denizcilik filosunda bulunan M/V PINAR K isimli kuru yük gemisi, 2008 yılında İş Bankası iştiraki olan Nemtaş Nemrut İşletmelerine satıldı.

İş Bankası iştiraki Nemtaş Denizcilik, 2008'in son çeyreğinde Kaptanoğlu Holding'ten satın aldığı gemiye M/V 26 AGUSTOS ismini verdi. Bizzat Ersin Özince'nin de dahil olduğu ikinci el gemi satışı için İş Bankası, Kaptanoğlu'na Holding'e 75 milyon dolar ödeme yaptı.

2008 yılının son çeyreğinde, 52 bin DWT taşıma kapasitesine sahip 2002 yapımı gemi fiyatları bu kadar yüksek miydi? Yoksa; Tok Satıcı Kaptanoğlu, Ticaret Becerisi mi gösterdi? Bilmiyoruz...

Yıl 2017.

İş Bankası'nın iştiraki Nemtaş Denizcilik, mülkiyetinde bulunan ve 8 sene önce 75 milyon dolara satın aldığı M/V 26 AGUSTOS isimli kuruyük gemisini 5 milyon dolara satışa çıkardı.

BANKACIDAN ARMATÖR OLUR MU?

Türkiye İş Bankası'nın iştiraki olan Nemtaş Denizcilik, 2016 yılı son çeyreğinde filosunda bulunan 3 gemiyi sattı. Hem de alım fiyatının yüzde 70 altına elinden çıkardı.

Global krizinle birlikte varlık değerlerinin düşmesini, en büyük etken olarak yorumlayabiliriz. Ancak 2008 yılında 75 milyon dolara satın aldığı gemiyi bugün 5 milyon dolara elinden çıkarmaya çalışması; ufuksuzluk, beceriksizlik ve işbilmezliğin en büyük göstergesi olarak önümüz de durduğunu da unutmamalıyız.

İngiliz atasözü ile yazımızı sonlandıralım;

"İflas etmek için en garantili yol, yeterli bilgiye sahip olmadan gemi işletmeye kalkmaktır"

Haber-Analiz: Recep CANPOLAT / Deniz Haber Ajansı