Yüksek enflasyonla birlikte artan fiyatlar, turizmde Türkiye’nin rekabet gücünü aşındırırken, marinacılık sektöründe de tehlike çanları çalıyor. Fiyatların katlandığı marinalarda yabancı müşteriler yakın ülkelere yönelmeye başladı. Sektör, rekabetçi fiyat sunabilmek için acilen kapasite sorununu çözecek yeni yatırımların önünün açılmasını istiyor.
Yat ve Tekne Endüstrisi Derneği’nin (YATED) yeni yönetim kurulu üyeleri, geçen hafta İstanbul’da bir basın toplantısı düzenleyerek, yat ve tekne sektöründe yaşanan son gelişmeleri ve sektörün güncel sorunlarını aktardı. Toplantıya YATED Başkan Yardımcısı Cem Hüroğlu, YATED Sayman Üyesi Uğur Aksan, YATED Genel Sekreteri Orhun Şentürk ve YATED Müdürü İbrahim Evliya’nın katıldı.
“Kapasite en az %50 artırılmalı”
Artan tekne ve yat bağlama fiyatlarının en küçüğünden en büyüğüne tekne ve yat sahiplerini zorlamaya başladığına işaret eden YATED Yönetim Kurulu Başkanı Murat Bekiroğlu, “Tekne ve yat sektörü için önümüzdeki en büyük tehdit marinalardaki kapasitenin yetersiz olması ve buna bağlı olarak fiyatların yükselmesi” dedi. Bekiroğlu, “Şu anda Türkiye’de 25-30 arasında marina var. Bunların toplam bağlama kapasitesi ise 6 bin 500 civarında. Kapasitenin ilk etapta çok hızlı bir şekilde en az yüzde 50 artırılması gerekiyor. Yeni yatırımların da Türkiye’nin cennet koylarına değil, uygun görülen hazine arazilerine yapılmasında yarar var. Marina yatırımları için de özel sektörün ve yatırımcının teşvike, desteğe ihtiyacı var. Yapılacak yeni yatırımlarla hem arz-talep dengesi sağlanmış olur hem de ülkemizin daha fazla döviz kazanmasının yolu açılır” ifadelerini kullandı.
“Monaco’da 650 Euro, Göcek’te 1.200 Euro ödüyorlar”
Türkiye ile rakip ülkelerin marina fiyatlarını karşılaştıran Bekiroğlu, şu bilgileri verdi: “Avrupa’nın merkezi konumundaki Fransa’nın Monaco şehrinde 42 metrelik bir teknenin yüksek sezonda marinadaki günlük bağlama fiyatı 650 Euro. Aynı tekne Göcek’e geldiğinde marinaya girmek istediğinde bir gün için 1.200 Euro ücret isteniyor. Avrupa’da koylarıyla ünlü Yunanistan, İtalya, Hırvatistan gibi ülkelerdeki marinalara göre de çok yüksek fiyatlara sahibiz. Bodrum’da bir marinaya girmek isteyen tekne günlük 700 Euro öderken, Yunanistan’da günlük 35 Euro’ya kalınabilecek yerler var. İlgili bakanlıklarımızın Antalya’dan başlayarak İstanbul’a kadar olan bölgelerde pilot yerler belirlemesi gerekiyor. Belirlenen yerlere marina yatırımlarının yapılması için girişimleri başlatmalı. Yunanistan’da, Türkiye’de kat kat fazla bağlama kapasitesi var.”
“Koyların tercih edilmesi çevre için büyük tehdit”
Marinalardaki yüksek fiyatlardan dolayı tekne ve yatların bütün bir yılı koylarda geçirmeye başladığını, bunun da ciddi kirliliklere neden olduğunu söyleyen Murat Bekiroğlu, “Göcek koyları inanılmaz şekilde kirleniyor. Bunu da genellikle 20 metre ve üzerindeki büyük tekneler yapıyor. Normal şartlar altında denize girmek için 1-2 hafta kaldıkları koylarda bütün bir yıl kalıyorlar. Bu durum koyların da kirlenmesine neden oluyor.
Sektörümüz açısından en büyük tehditlerden biri koylarımızın kirlenmesidir” açıklamasını yaptı. YATED olarak büyük kapasiteli bir temizleme teknesini devreye almak için çalıştıklarını ifade eden Bekiroğlu, “Bu teknelerden her yıl bir tane devreye alıp denize indirmek istiyoruz. Yapacağımız teknenin sıvı atık kapasitesi 10 bin litre. Ayrıca katı atık toplamaya da müsait olacak” dedi.
“Kalifiye iş gücümüz Avrupa’ya gidiyor”
Şu anda tüm dünyada tekne ve yat sektöründe çalışacak kaliteli iş gücünün çok değer gördüğünü kaydeden YATED Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Cem Hüroğlu, bu konuda Türkiye’nin önündeki tehlikeye dikkat çekti. Hüroğlu, “Türkiye’de gemi inşa sektöründe çalışanlardan bazıları başta Hollanda olmak üzere Almanya’ya gitmeye başladı. Türkiye’de kaliteli, yetişmiş bir iş gücü var. Avrupa’nın da bu konuda açığı var. 21 ülkedeki birçok tersanede, Türk mühendislerle yazıştığımı ben biliyorum. Mühendislerimiz Türkiye’ye geri dönerse sektöre çok fayda sağlayacaklar. Ancak şu anda çok ciddi bir kaybımız var” diye konuştu. Hüroğlu, Türkiye’deki 77 tersanenin toplamda 200 bin civarında istihdam sağladığını ve geçen yıl gemi ve yat hizmetleri ihracatından 1 milyar 350 milyon dolarlık gelir elde edildiğini hatırlatarak, “Bir de tamir ve bakım ihracatı var. Bu da eklendiğinde sektörümüzün ihracatı 3 milyar dolara kadar çıkıyor. Türkiye’nin ihracatta en önemli pazarları Danimarka, Norveç gibi İskandinav ülkeleri. Yat müşterileri ise daha çok Amerika ve Avrupa ülkelerinden geliyor” dedi. (Aysel Yücel / Ekonomim Gazetesi)
DENİZ HABER AJANSI