Son iki aydır Akdeniz’de konteyner trafiğinde gayet net olarak gözlenen yeni bir hareketlilik var.
Bu hareketlilik konteyner Feeder’lar ile ilgili. Önce MSC’nin ardından CMA CGM’nin başlatmış olduğu bu dalgalanma hemen diğer firmalara da yansıdı. Son olarak da COSCO, China Shipping ve Evergreen tarafından da Akdeniz’de standart ve Mother Ship’lerin trafiğinin de artışı ile Feeder tipi gemiler adeta piyasadan silinmeye başlayacak gibi duruyor.
Özellikle Pireaus, Ashdod, Haifa ve Marport ile Evyap liman gelişmeleri 3 adet Feeder’in yerine bir adet ‘Mother Container’ ile aynı işlemi görmesi Limanı, sahibi ve kiracıları Crane, işçilik ve rıhtım işgaliye, Tugboat açısından çok daha karlı bir hale getiriyor. Bu durum Akdeniz içerisinde limanları gelişmeye zorluyor ve geliştikçe de artık Feeder’lerin eski ağırlığı gittikçe azalacak.
Bu durum, dünya konteyner firmalarının nasıl göz diktiğinin ve yeni taktiklerinin açık bir belirtisi.
Peki bu durumu yaratan sebep nedir? Dünya konteyner firmalarının uzak rangelerdeki kazançlarını, kısa yollarda daha çabuk kazanma arzuları.
Örneğin, İzmit Körfezi’nde EVYAP’ın ani ortaya çıkışı ve son günlerde MSC’nin 19000 TEU konteynerinin Bu limanı ziyaret tesadüf değildir. Yakın kısa zamanda Çinlilerin İsrail ile ortak çalışmaları sonucu iki adet daha dev ‘Hubport’ ortaya çıkacak. Ancak bu limanlarda MSC hakimiyeti de devam edecektir. Bu limanlarda Feeder’lere artık gerek kalmayabilir. Son kaptanı bulunduğum 2681 TEU Maximos A gemisi ile Pireaus Limanı uğrağımızda limanda bizim haricimizde 7 adet Mother Ship gemi ile beraberdik ve doğu Akdeniz’de seyrederken karşılaştığımız konteyner gemilerinin %90’ı Mother Ship. Görünüşte bu durum Akdeniz’de sadece ARKAS denizciliği etkileyecek gibi gözüküyor. Şu anda Akdeniz’de tartışmasız bir ARKAS gücü var. Ben de bir ARKAS’lı olarak bu durumdan endişe duyuyorum ancak daha önceki bir yazımda bahsettiğim gibi Sn.Lucien ARKAS’ın bu durumu ARKAS’ın lehine çevireceğine kesinlikle inanıyorum.. Aslında dünya konteyner transferinde dünya sürat şampiyonu MSC ve CMA CMG karşısında dünya KONTEYNER transfer kapasite şampiyonu olan Taiwan merkezli Evergreen, YangMing, Cosco, China Shipping, K Line arasındaki daha önce pasifikte yaşanan rekabet buraya sıçramış gibi duruyor.D ünya deniz ticaretinin %17’sini elinde bulunduran Maersk ayrı bir duruş sergileyerek kendisini bu rekabetin dışında tutuyor. Ayrıca son günlerde Maersk, konteynerleri üzerindeki dünyanın ilk konteyner firması olan ve daha sonra bünyesine kattığı Sealand adını tamamıyla silmiş durumda. Hanjin firmasının da iflas ettiği konusundaki şüpheler henüz tam netleşmiş değil. Eğer Koreliler de 20000/22000 TEU’lar ile beraber Akdeniz’i hedef seçerlerse MSC’nin pasifikte olduğu gibi Akdeniz içinde de bir hükmü kalmaz ve Amerika hattına sıkışıp kalacaklardır.
Umarım Akdeniz’de Türk bayrağının ağırlığı ARKAS ile devam edecektir.
