Akderya Beylerbeyliğine bağlı Katu Beyliğinde sessiz, sade bir aile yaşardı. Bu aile, kimsenin etlisine sütlüsüne karışmaz, beyliğin refahı için gecesini, gündüzüne katardı.
İnşa ettiği takaları, ecnebi memleketlerine satarak geçimini idame ettirmeye çalışır, beyliğin korsan saldırılarından korumak için emniyeti ön planda tutardı. Gürünoğulları Aşireti ismiyle tanınan bu aile, ecnebi memleketlerinden karasularına giren takaları, sefine barınaklarına güvenli bir şekilde abardo ederdi.
Özellikle korsan saldırılarına karşı, güvenli bir bölgede hayatını sürdüren Gürünoğulları'nın huzuru, Çulsuz Vehbi'nin bölgeyi kontrol etmek istemesiyle sona erdi.
Hikayemiz Çulsuz Vehbi'nin sahne almasıyla başladı. Seyrü Sefain Nazır Vekili Hayri Paşa'nın devletlü gücünü kullanarak tüccar ehillerini haraca bağlayan Çulsuz Vehbi, Gürünoğullarının Katu Beyliğindeki gücünü himayesine almayı planlıyordu. Bunu yapabilmek için devlet gücünü elinde bulunduran Nazır Vekili Hayri Paşa'nın huzuruna çıkarak planını hayata geçirmeye başladı.
Seyrü Sefain Nazır Vekili Hayri Paşa'nın huzuruna çıkan Çulsuz Vehbi, destursuz bir şekilde konuya girerek "Gayem zat-ı alinizi taciz etmek değil, efkari umumide muhabbet kurmaktır. Zat-ı muhterem Paşa Hazretleri sizlere bir mazuratım olacak. Bildiğiniz gibi Katu Beyliğinde gavur ellerinden gelen gemiler, Sefine barınaklarına alınıp Gürünoğulları tarafından ulufeleri zimmetine gark ediliyor. Ancak bu aşiret ulufelerden bize pay vermiyorlar. Paşa hazretleri Akderya Beylerbeyliği size bağlı olduğu için haraçtan pay isteyelim" der.
Bu teklif karşısında ulufenin artacağını düşünerek gözleri faltaşı gibi parlayan Hayri Paşa, "Çulsuzoğlu bu iş nasıl hallolacak. Oranın himayesi Sadrazam Hazretlerine ait. Biz oraya salma atsak, Padişah hazretlerine yansır, kellemiz vücuttan ayrılır" demesi üzerine Çulsuz Vehbi, Nazır Vekiline dönerek; "Zat-ı şahanemiz Hayri Paşa Hazretleri bu mevzu da bir plan eyledim. Yanaşmanız Hızır Reis Efendi, Akderya'dan Bahri Sefid'e kadar bölgenin beylerbeyidir. Onun yayınlayacağı bir tamimle Gürünoğulları Aşireti'nin mülküne Devleti Aliyye nizam eyler, Şenoğlu Aşireti kanalıyla da payımızla birlikte ulufemizi alırız" der.
Çulsuzun bu teklifi karşısında külah altı gülüşünü yapan Nazır Vekili Hayri Paşa, "Derhal yanaşmamız Beylerbeyi Hızır Reis Efendiyi huzuruma çağırın ve Katu Beyliğini yeniden dizayn edin" talimatını verir.
Seyrü Sefain Nazır Vekili Hayri Paşa'nın huzuruna çıkarak, verilen talimatı emir telakki eden Akderya Beylerbeyi Hızır Reis Efendi, Gürünoğulları Aşiretinin malına el koymak için Divan-ı Hümayunu toplayarak, "Akderya Havalisine bağlı Katu Beyliğinde tek aşiret ola, Gürünoğullarının himayesindeki mallar alınarak, Şenoğlu Aşiretine bağlana" diyerek o meşhur tamimi yayınlar.
Çulsuz Vehbi'nin planıyla Gürünoğulları Aşireti'nin malı mülkü, Şenoğlu Aşiretine geçer. Başta Hayri Paşa olmak üzere, Çulsuz Vehbi, Akderya Beylerbeyi ve anaveleri, Divan-ı Hümayünün tamimi ile paylarına düşenleri zimmetine geçirirler.
Çulsuz Vehbi, mektep arkadaşı Hayri Paşa'nın himayelerinde malına mal, mülküne mülk katmaya devam eder. Hayri Paşa'nın yanaşması Akderya Beylerbeyi Hızır Reis Efendi de, ulufelerden pay alır, hanlar hamamlar inşa eder. Hele bir konut inşa eyler ki bugün bile dillere destandır.
& & &
Geçmişten adam hisse kaparmış... Ne masal şey!
Beş bin senelik kıssa yarım hisse mi verdi?
"Tarih"i "tekerrür" diye tarif ediyorlar;
Hiç ibret alınsaydı, tekerrür mü ederdi?
Sevgi ile Kalın...
